Mənasız SMS xidmətlərdən bezən müsəlman bacı qardaşlara müjdəmiz var! Nəhayət ki, dəyərli xidmətlərdən faydalanıb, Ramazan dualarını da SMS vasitəsilə hər gün mobil telefonunuza ala biləcəksiniz. Bunun üçün 2 şərt var — biri Azercell abonenti olmalısınız, digəri isə 9033 nömrəsinə SMS-lə RAMAZAN sözünü göndərməlisiniz. SMS-i göndərdikdən sonra xəbərdarlıq mesajı alacaqsınız — “Siz xidmətə müvəffəqiyyətlə qoşuldunuz”. Ramazan ayı başladığı ilk gündən Siz mobil telefonunuza hər səhər saat 05:00-da günün Ramazan duasını alacaqsınız. Xidmət Ramazan ayı müddətində aktiv olacaq.
Eyni üsulla NAMAZ sözünü də yazıb 9033-ə göndərməklə, Siz hər gün günün Namaz təqvimini telefonunuza alıb, iftar və imsak vaxtlarından agah olacaqsınız. Müsəlman bacı qardaşların xahişini nəzərə alaraq bu xidmət daimi xarakter daşıyır, yəni tək Ramazan ayında aktiv olmayacaq — xidmətdən bütün aylarda faydalana bilərsiniz! Namaz təqvimi hər gün saat tezdən 06:00-da abonentlərə çatdırılır.
Əfsuslar olsun, amma bu xidmətlər resurslar tələb etdiyindən, xidmətləri pulsuz etmək mümkün deyil, xidmətlər pulludur. Operatorla danışıb xidmətlər üçün ən minimum tarif aldıq — 1 AZN. Bu bir manata siz bir ay boyunca hər gün (!) SMS alacaqsınız (Ramazan duası, Namaz təqvimi). Bir SMS-im qiyməti cəmi 3 qəpiyə düşür!
Əlavə məlumat üçün sayta daxil olun — www.smsim.az, mobil telefonlardan — m.smsim.az
Allah Namaz və oruclarınızı qəbul etsin!
Mac OS X Lion. Apple bu əməliyyat sistemini nə qədər pafosla “dünyanın ən yaxşı əməliyyat sistemi” kimi təqdim etdisə, faktiki sistem bir o qədər də çiy alındı. Şəxsən mənim qarşıma hələ bu qədər çiy və həddən artıq primitiv bir sistem çıxmamışdı. Yadımdadır, Microsoft-un cavanlıq səhvi Windows Me deyilən bir qeyri stabil sistem də var idi, o da çiy idi, amma Lion onun rekordunu konkret qıra bildi! Stabillik cəhənnəm, guya kişinin uşaqları yenilik ediblər — əvvəlki əməliyyat sisteminə xas və “by default” aktiv olmayan trackpad üçün xüsusiyyətləri indi default aktiv edib, yerlərini dəyişib yeni funksiya adı ilə camaata sırıyırlar. Özü də yer dəyişməni o qədər məntiqsiz ediblər ki, bütün İnternet artıq bu “yenilikdən” gileylənir. Təsəvvür edin — skrolu aşağı edirsən, səhifə yuxarı qalxır. =) Apple mühəndislərinin fikrincə, guya bu funksiya vasitəsilə səhifə barmaqların inersiyasından əks istiqamətdə hərəkət edir, realda isə bu istifadəçinin əsəbi ilə oynamaqdan başqa bir şey deyil.
Lionun çiy olması tək bununla bitmir, çoxsaylı baqlar, çatışmamazlıqlar, iki dəqiqədən bir tutulmalar insanı məyus edir. Axı biz Apple-dan hər zaman ən azından ideala yaxın bir məhsul gözləmişik və almışıq da. Çox güman ki, bu məhsulun hazırlanmasında məlum səbəblərdən Stiv özü iştirak edə bilməyib — etsəydi, əminəm ki, bu biabırçılığı bazara çıxarmağa qoymazdı.
Lion-un müstəqil bir əməliyyat sistemi olmamasına dair digər sübut — final relizi heç bir halda sıfırdan MAC-a qurmaq olmaz. Mütləq gərək əvvəlki ƏS Snow Panther olmalıdır, özü də 10.6.8-ci versiyada (!). Digər hallarda bu qəti şəkildə mümkün deyil — İnternetdə “clear install” məsələsinə dair müxtəlif üsulları tapıb təcrübədən keçirdim, alınmadı. Final reliz faktiki Snow Panther üçün interfeys tuninqidir, çox yox. Ən gülməlisi isə Apple-in App Store-da sistemə dair neqativ rəylərin qəbul etməyib pozmasıdır. Əhsən, Apple, 30$ al ki, yeni sistem verəcəm, əvəzində Windows sayağı Theme pack ver bizə. =)
Windows demişkən, deyəsən Apple Mac-ı kütləviləşdirmək üçün onu Windows-a bənzətmək qərarı verib. Lion-da Windows-laşma ilk olaraq yeni login səhifəsindən hiss edilir. Daha sonra Start menunun yeni alternativi Lauchpad, hələ monoxrom interfeysi demirəm.
Ümumiyyətlə Mac sistemini Windows-a tay tutanları heç vaxt anlamamışam. Mac Windowsa nisbətdə Unix üçün primitiv bir üzlükdür, bunu unutmaq olmaz. Bizə isə Windows 8-i gözləmək qalır, deyəsən Apple artıq büdrədi.
PS. İndi geriyə, Snow Panther-ə qayıtma yollarını axtarıram. =)
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Mac OS X Lion. Deyəsən Apple-in sonu çatıb
Çoxdandır texnoloji yeniliklər barəsində bir şey yazmıram. Başlayaq. EvoMouse. Kompüter mouse-larının təkamülü. Amma əfsusar olsun ki, Cellulon şirkətinin istehsalı olan bu inqilabi yenilik hələ satışa buraxılmayıb. Hər-halda İnternetdə nə qədər axtarsam da, satışda olmasına, qiymətinə dair bir şey tapa bilmədim. 20-30 dollar arası olsaydı, alıb bir test edərdik.
********************************************************
Artıq texnoloji aləmin yeni liderinə çevrilən Samsung isə fantastik sayıla biləcək monitorlar seriyasını təqdim etdi. USB3 dəstəkli, avtomatik sönüb-yanan və çoxsaylı yenilikləri özündə cəmləşdirən bu ultra-nazik monitorlar həmçinin 3D texnologiyasını da dəstəkləyir. Əhsən Samsung. Mənim daha çox 9-cu versiya monitorlar xoşuma gəldi. Çox gözəl görüşü var.
********************************************************
iPad-da 3D ekran?! Bu mümkündür! Düzdür, hələlək proqram təminatı səviyyəsində. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Texnoloji yeniliklər
Nifrət etdiyim və ən təkəbbürlü diktatorların birincisi Qəddafi (və ya Qəzzafi) getmək bilmir ki, bilmir. Bu azmış kimi, artıq ölkəsinə xarici qüvvələr də müdaxilə edir, Liviya az qala Əfqanıstanı xatırladır. Bütün bunlar Qərb dövlətlərinin əvvəlcədən mükəmməl şəkildə hazırladıqları plandan başqa bir şey deyil. Azadlıq ideyası gözəl ideyadır. Bu utopiya qoxulu ideya yeridilir ac və yalavac, özbaşınalıqdan cana doymuş kütlənin beyninə və kütlə də zombiləşmiş formada hərəkətə keçir. Hər kəs azadlıq istəyir. Tarix boyu belə olub, olur və olacaq. Son inqilablar — Misir və Tunis hadisələri “happy end”-lə bitdisə, Liviya hadisələri sonluğun gözlənilməz faciəvi olmasına işarədir.
Bu günlərdə hörmət etdiyim politoloqlardan biri, yerlimiz Heydər Camalın siyasi fahişə Jirinovski ilə polemikasına baxdım. Polemika zamanı Heydər bəy çox ağla batan faktlar səsləndirir. Sizləri də bu verlişə baxmağa dəvət edirəm.
Camal bəyin sözlərindən belə aydın olur ki, Qəddafi faktiki ABŞ-ın peşkasıdır və hal-hazırda elə qərbin Liviyanı növbəti Əfqanıstan, İraqa çevirmə planında iştirak edir. İnandırıcıdır. Digər tərəfdən ola bilər ki, Qəddafi indiyə kimi ABŞ-ın köləsi olub, ölkə neftini onlara içirdib, amma vaxt keçdikcə, pul artdıqca sahiblərinə daş atmağa başlayıb. Belə olan halda Qəddafi qurbandır, neft naminə qurbanlıq verilən qoyun. ABŞ isə digər dövlətlərin işlərinə qarışmıram deyib, artıq Liviyaya qoşun yeritməkdədir.
Bizimkilər isə 7 səhifəlik xüsusi zövqsüzlüklə tərtib olunmuş və şablon informasiyadan ibarət bir sayt yaradıb TV-ni zəbt ediblər. Axır bir həftədə hansı kanalı açdım — sumqait.com (domen seçərkən şəhərin adını belə düz yaza bilməyiblər) saytının təbliğat-təşviqat kampaniya gedir. Texniki cəhətdən sayt uzaq 98-99-cu illərdə ilişib qalıb, bunu sayt yaradıcılarının vicdanına buraxıram, bəs saytın kontenti? Qeyd etdiyim kimi sayt şablon və olduqca maraqsız tərzdə yazılmış bir neçə məqalə-faktdan ibarətdir. Görəsən bunlar ermənilərin hazırladığı baku.am saytını görüblər? Fikir verin, ermənilər necə səlist şəkildə olmayan faktları gerçək kimi təqdim edirlər. Bizimkilər isə olan hadisələri belə mifə çevirməkdə səlistlik göstərirlər. Əhsən.
Çünki belə olmasaydı, kişi fahişəsi və öz erməni sevgisi haqda yeri gəldi-gəlmədi bəyan edən Bedros Kirkorovun oğlu Filip Kirkorovun Azərbaycana gəlişinə etiraz bildirən daha çox olardı. Erməni olduğuna görə fəxr etdiyini dəfələrlə bildirən, hətta bu adda albom da buraxan İrina Alleqrovanı isə Bakıya gətirənlərin milliyətinə mənim böyük şübhəm var. Axı nə qədər olar?!
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Son olaylar. Nələr baş verir?!
Dostlar, bir neçə gündür music-azerbaijan.com-un drop olmasını gözlədikdən sonra, nəhayət bu domeni ala bildim. Əvvəlki yazılarımda qeyd etmişdim, bu domen vasitəsilə İnşallah Azərbaycan xalq mahnılarının online arxivini yaratmaq fikrim var. Bütün musiqilərə online olaraq Soundcloud-a vasitəsiylə qulaq asmaq və həmçinin bir-başa saytdan yükləmə imkanı olacaq. Saytın dizayn tərtibatı isə olduqca sadə və insanları yormayan tərzdə tərtib ediləcək. Dil variantları 4 dildə olması planlaşdırılır (daha sonra bunu artıra bilərik) — Azərbaycan, Rus, İngilis, Erməni dilləri.
İndi bu layihədə iştirak etmək istəyən bütün vətənpərvər Azərbaycan övladlarını əməkdaşlığa çağırıram. Sizdən hələlik tələb olunan — xalq mahnılarını keyfiyyətli formatda (ən azından 128 kbps) hər hansı bir yükləmə saytına yükləyib, müvafiq linklərlə rəylərdə bölüşün. Xahiş edirəm, soundCloud olmasın. Rapidshare və ya Deposit Files ola bilər. Kömək etməkdə hələ də tərəddüd edənlərə yüklədiyim bir neçə musiqinin sehirli aləminə valeh olmağa dəvət edirəm. Məgər bu gözəllikləri dünyaya çatdırmalı deyilik? Elədə isə kömək edin.
Dalgalar — Azerbaijan music
Bulbuller oxuyur — Azerbaijan Music
Apardi seller Sarani — Azerbaijan music
Gelmedin (instrumental) — Azerbaijan Music
Sari gelin — Azerbaijan music
Fayl keyfiyyəti ilə yanaşı xahiş edirəm musiqinin səslənmə və ifa keyfiyyətinə də fikir verin. Layihəni İnşallah sağlıq olsun, Aprel-May ayı üçün buraxmaq fikrimiz var.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Online Azərbaycan xalq mahnıları toplusu layihəsi
Bu gün Müsavat-ın 100 illik yubileyidir. Ölkənin ən qocaman siyasi qurumlarından olan Müsavatı, onu təmsil edən hər bir kimsəni təbrik edib, Azərbaycan xalqı, türkçülük ideyası naminə uğurlar arzu edirəm. Qoy ulu Rəsulzadənin bizə əmanət etdiyi üç rəngli bayraq hər zaman ölkəmizdə qürurla dalğalansın.
Azərbaycan İnternetini təmsil edən proqressiv gəncliyimizlə birgə tərtib etdiyimiz Azərbaycan və Ermənistanın tarixi xəritələrinə həsr olunmuş saytlara dair istifadəçilər arasında hələlik nisbi sakitlikdir. Əslində bu bizim milli xüsusiyyətimizdir — bir şey olmadıqda — istəmək, olduqda isə — boş vermək. Hal-hazırda barmaqla sayılası qədər saytlar bu saytların təbliğat kampaniyasına qoşulub (Azerifire qardaşımıza ilk olaraq bu işdə atdığı addımlara görə atəşin salamlar). Amma saytların Google reytinqində birinci olması üçün bütün Aznet təmsilçiləri səfərbər olmalıdır. Niyə axı “azerbaijan vector map” sorğusu verdikdə, Google ilk olaraq ermənilərin tərtib etdiyi və ölkə ərazimizi təhrif edilmiş formada göstərən bir sayt çıxarmalıdır?! Saytlara (www.maps-azerbaijan.com və www.maps-armenia.com) digər saytlarda yerləşdirmək üçün müvafiq kod da yerləşdirilib. Xahiş edirəm biganə qalmayın, bu sırf Azərbaycan naminə atılan addımdır, burada nə mənim biznes maraqlarım var, nə də ki hansısa bir gizli niyyət güdmürəm.
Bu xəritə layihəsi uğurlu alınarsa, növbəti layihə Azərbaycan xalq mahnıların bir sayta yığıb FREE olaraq paylaşımını təmin etmək olacaq. Çox sadə və userfriendly interfeysdə. İnşallah uğurlu alınar.
Uğurlu demişkən — dünyada ən nifrət etdiyim diktator olan təkəbbürlü Qəddafinin uğur quşu 42 il qəddarlıqdan sonra deyəsən onu tərk edib. Şərəfsiz artıq 300-ə yaxın cavanı qanına qəltan edib, amma getmək bilmir. Bu gün Euronews-da maraqlı bir xəbər yayımlandı — polis özbaşnalığından cana gəlmiş xalq onlara atəş açan iki polisi diri-diri yandıraraq asdı. Xalqla zarafatın axırı budur.
Bizim xalqı isə bu saat Facebook-da LİKE söhbəti maraqlandırır. Yeni milli dilənçilik növü peyda olub — indi də “like” dilənirlər. Day zəhləmimi töküblər — 2 dəqiqədən bir sən Allah filankəsin şəklidir, bunu “like” elə, lazımdır… və ya Qurban olum, bu şəkli birinci etmək lazımdır, bunu “like” elə. Lap elədik “like”, nə oldu? İnsanlara xoşbəxtlik üçün bir “like”-da yetərmiş. Əhsən.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Son olaylar. Nələr baş verir?!
Düz iki həftədir ki, üzərində çalışdığımız və demək olar ki, mövcud bütün tarixi xəritələri araşdırmamızın məntiqi nəticəsinə gəlib çıxdıq. www.maps-azerbaijan.com və www.maps-armenia.com saytları artıq istifadə üçün hazırdır.
Qısaca olaraq layihə haqda — hazırladığımız bu iki sayt bu iki erməni saytlarına — www.map-azerbaijan.com və www.map-armenia.com, ermənilərin dövlət sərhədlərimizi, ərazimizi təhrif etməsinə cavab olaraq yaradılıb. Dövlət ərazimiz bir yana, bədnam qonşularımız dövlət gerbimizin də rənglərini səhv tərtib ediblər. Həmçinin bayrağımız da təcavüzə məruz qalıb — ay və ulduzun görünüşünə, mavi rəngin təhrif edilərək təsvir edilməsinə fikir verin. Nəsə. Buna cavab olaraq bizim yaratdığımız Azərbaycan xəritəsi 1920-ci ildə L. Qurniçin Azərbaycan Cumhuriyyətinin sifarişi ilə çəkdiyi xəritəni təkrarlayır. Həmçinin saytda müasir Azərbaycanın itirilmiş torpaqları, düzgün rənglər və proporsiya ilə təsvir edilmiş gerb və bayrağımız da yer alır.
Saytın Ermənistan üçün hazırlandığı versiyada Ermənistan 1920-ci il sərhədlərində göstərilib. Müasir Ermənistan xəritəsi isə işğal olunmuş Azərbaycan torpaqları qeyd olunmaqla təsvir edilib. Həmçinin erməniləri daha da qıcıqlandırmaq üçün (və xarici istifadəçilərdə sayta inam hissi oyatmaq üçün) 20-ci il erməni ərazisinin üzərində erməni bayrağı da təsvir olub. =) Bayraq və gerblərində bəzi elementlər (məsələn xaç — ay ulduzla) dəyişdirilib, rənglər daha solğun təsvir edilib.
İndi ağzı gül kosmopolitlər deyəcək ki, axı niyə?! Bunun nə mənası?! Cavabı — gün ərzində sayta N qədər bu konflikdən və ümumiyyətlə regiondan xəbəri olmayan insanlar daxil olub bu xəritələri öz sayt və nəşrlərində istifadə edə bilərlər. Məhz ermənilərin bu kimi layihələrinin köməkliyi ilə bir çox İnternet resurslar bizim ölkəni təhrif edilmiş formada təsvir edirlər. Ermənilər edirsə, biz niyə etməyək?! Axı tarixi torpaqlarımızdan niyə imtina etməliyik? Kimə görə?!
Məsələnin texniki tərəfi həqiqətən çox çətin oldu. Demək olar ki, dostlarımız və kömək çağırışına qatılan qardaş və bacılar tərəfindən yalnız şəkil formasında xəritələr təqdim edilirdi. Vektor formatında (kompüterdə işləmək üçün yararlı və keyfiyyətli) xəritələrimiz yox dərəcəsindədir. Dəhşət. O səbəbdən xəritələr bir-bir Adobe Illustrator proqramında yenidən yaradılıb. İnşallah, ümüd edirəm bu saytlar vasitəsiylə bu problemi qismən də olsa aradan qaldırmış olacağıq. Bütün xəritə, gerb və bayraq növlərin müxtəlif ən populyar və işlək formatlarda təqdim olunur — Adobe Illustrator (AI), EPS, Corel Draw (CDR), Adobe Acrobat (PDF), Adobe Flash (SWF), JPG, PNG.
Saytlarla bağlı fikir və iradlarınızı bilmək istərdim. Nəsə çatışmayan cəhət varsa, buyurun, birlikdə aradan qaldıraq.
Sonda — bu işin ərsəyə gəlməsində əməyi keçmiş bütün insanlara — Kərim Həsənov, İlqar Kəsəmənli, Pərviz Poluxzadə, Ramil Həsənov, Samir Quliyev, Rzalı Əkbərov, Orxan, Azad Bagirov, Malik Rəşidov, Sahil Novruz, Fariz Efendiyev, Ayaz Quliyev, Saleh Mirməmmədov, Atropat, Milashka, Karandash, Samsam, Regy adlı istifadəçilərə dərin minnətdarlığımı bildirirəm. Kimin adın unutdumsa, bağışlayın. Allah bizdən razı olsun!
Sizi bu saytları (www.maps-azerbaijan.com və www.maps-armenia.com) İnternetdə yaymağa dəvət edirəm — nə qədər çox yaysanız, o qədər Google axtarış nəticəsi olaraq bu saytları birinci göstərəcək (erməni saytlarına nisbətdə). Şəxsi qərəzlik və ambisiyalarınızı qoyun kənara, vətən daha vacibdir, kömək edin!
Bloq. Bloqda dəyişikliklər etdim, amma bu keçid dövrü üçün edilən dəyişikliklərdir. Tezliklə bloqun final dəyişikliyinə başlayacam. Amma işlər həddən artıq çoxdur. Maşallah olsun. Gecə saat 3-4-də yatıb, saat 9-da durmaq məcburiyyətindəyəm. Ona görə son vaxtlar çox yorğunam. Bloqda da yazılara ara vermişəm.
Bloqda hər gün yeni yazı görməyə alışan dostlar isə gündə zəng edib nə baş verdiyini öyrənirlər. Deyirəm yaxşı ki, bu İnternet var, yoxsa dost-tanışlar bizdən necə xəbər tutardılar?! 😆 Ümumiyyətlə, İnternetin insanların (içi mən olmaqla) həyatının ayrılmaz hissəsinə çevrilməsi danılmaz faktdır. Bir gün İnternetsiz qalanda, eləbil həyatımda boşluq əmələ gəlir. İnternetoqolik olub getmişik. Bu yaxşıdı, ya yox, zaman göstərəcək, amma hələlik bütün olaylara rəğmən işlərimizlə məşğuluq.
Digər məsələ ki, Azərbaycan İnternetində önəmli bir şey baş vermir. Hər kəs biri-birindən oğurlayır, hər kəs biri-birini təkrarlamağa çalışır. İdeyalar tükənib. Kimisi dizaynda outlet fikirləşir, kimi növbəti kafe-restoran “Lounge” açır, kimisi isə bloqunun adını dəyişib edir — Hər şeydən birazca… Sonuncu iradın şahidi təsadüfən oldum — Google-da bir.az-a dair axtarış vermişdim, görəm digər bloqların yarıdan çoxu olub “hər şeydən biraz”. Pay atonan. Ay səni, ay bizim millət, sən nə olarmışsan. o:
Dünən maşınımı evakuator aparmışdı. Açığı gəlib maşını yerində görmədikdə, evakuatorların aparması versiyalardan biri idi. Axı onları məlum hadisədən sonra şəhərdə görmək mümkün deyildi. Nəsə. Maşını axtarmağa, yolda duran şahidlərdən soruşmağa başladım. Nəticəsiz. Xoşbəxtlikdən yaxında bir YPX təmsilçisini gördüm, yaxınlaşdım. “Xoş” xəbəri mənə çatdırdı — rəsmi “oğrular” yenidən aktivləşiblər. Nə qədər gülünc olsa da, amma bu aktivləşmə şəhərin əsasən yol hərəkətinin qismət intensiv olan yerlərində müşahidə olunur. Amma mərkəzdə, hərəkətin intensiv və tıxaclı olan hissəsində millət maşını 3-cü sırada belə saxlayır, gözün üstə qaşın var deyən yoxdur. Azərbaycan paradokslar ölkəsidir. Bu da növbəti paradoks.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Son olaylar. Nələr baş verir?!
Bu günlərdə “Sosial Şəbəkə” filminə baxdım. Film Facebook şəbəkəsinin yaradıcısı Mark Zuckerberg-in həyatından (yarı düz, yarı gerçək), onun uğura doğru necə addımlamasından bəhs edir. Film özü-özlüyündə xoşuma gəldi, amma məni daha çox düşündürən başqa məsələ oldu — axı niyə bizdə böyük İnternet layihələrin buraxılması mümkünsüzdir?!
Əslində mən problemləri ötən yazılarımın birində sadalamışdım, amma bu film yaralarımızı təzələdi.
1. Fikrimcə, təhsil — böyük uğurların təməli, başlanğıcıdır. Filmə baxdıqda tələbələrin necə gözəl bir mühitdə oxuyub yaratdıqlarının şahidi olursan. Adam lap qibtə edir. Hər kəs nəsə bir layihə həyata keçirib, əməliylə öndə olmaq istəyir. Gözəl işgüzar mühit var. Rəqabət hökm sürür. İndi gəlin bizim reallıqlara nəzər yetirək — çürümüş təhsil sistemi. Rüşvətxor müəllimlərimizin sayəsində Universitetlərdə artıq oxuyan uşaqlar da oxumamağa məcbur edilir. Bizdə hər şeyi nəsə reallaşdırmaq deyil, papa uşaqlarının pulu həll edir. “Bilikli” müəllimlərin bilikləri isə 70-ci illərin səviyyəsindən artıq deyil. Bizim Universitetlərdə əməllə deyil, əmiylə seçilirlər. Hərf fərqi çox olmasa da, nəticəsi göz qabağındadır.
2. İnternet layihələrə investroların böyük maliyə yatırımları — bizdə isə İnternet layihəyə on mindən artıq pul qoymaq səfehlik sayılır, İnternet layihələr uşaq oynundan başqa bir şey hesab edilmir. Məsələn, Mark Azərbaycanda yaşasaydı, onun 18 minlik layihəsi istifadəçi sayı yüz mini keçdikdən sonra puç olardı. Niyə? Çünki istifadəçi sayı artıqda, saytın xərcləri də artır. Azərbaycanda isə İnternet layihələrə yatırımlar maksimum reklam bannerləri vasitəsilə edilir, belə olan halda da gərək Facebook Day.AZ-ın əvvəlki görkəmindən də (reklamla dolu olduğu vaxtlar) betər bir vəziyyətdə olaydı — daha çox banner asmağa məcbur idi, amma bu da xərclərin heç 10% demək deyil.
3. Faktiki olaraq 2004-ci ildən fəaliyyətə başlayan Facebook, yalnız 2009-cu ilin son aylarında gəlir gətirməyə başlayıb. Deməli 5 il bu layihə ziyana işləyib, amma böyük investorların milyonlarla sərmayələri sayəsində ayaq üstə qalıb. Mark 18 min ABŞ dollarını layihəyə yatırım edərkən, artıq bilirdi ki, onun layihəsinə yiyə çıxan olacaq və milyonlarla yatırımlar edəcək.
Bu sərmayələr bir növ sabun köpüyünə bənzəyir. Layihələrin birjaya çıxışını təmin etmək üçün dəyərlərini 100-1000 dəfə şişirdirlər, şişirdirlər və şişirdirlər… Ümumiyyətlə bütün Amerika iqtisadiyyatı bu prinsiplə qurulub — orada demək olar ki, istənilən layihəni beləcə şişirdib, məhşurlaşdırırlar. Bəs bizdə birja deyilən şey var? =) Var, amma neftdən başqa çətin orada bir şey satıla.
4. Əgər kimsə hesab edirsə, Mark bu imperiyanı tək başına yaradıb, yanılır. Görünmür, amma layihənin populyarlaşmasında dövlətin də böyük rolu var. Facebook faktiki ABŞ administrasiyasının maraqlarına xidmət edən bir layihədir. Artıq xüsusi orqanlar əziyyət çəkib insanların dosyelərini axtarmır, indi insanların özü hər şeyi Facebook-da yerləşdirir, şəkilləri, dostları, fikirləri ilə bölüşürlər (məsələn, terroristlər növbəti terrorları haqda və s.) və bütün bunlar 100% izlənilir. Rus demişkən, bolee togo Facebook-da profilin ləvğ edilməsi mümkün deyil — siz sadəcə hesabınızı deaktiv edə bilərsiniz, poza bilmərsiniz. Bu da Facebook-un istifadəçi bazasının digər məqsədlərlə istifadə olunduğuna daha bir sübutdur. Bura üstə gəl ölkənin birinci şəxsləri səviyyəsində saytın təbliği — alınır uğurlu və dövlət strategiyasına xidmət edən layihə.
Deməli İnternet layihələr üçün digər stimul verici faktor — dövlətin özəl şirkətlər vasitəsilə müxtəlif “ümüd verici” layihələrə pul yatırımları etməsidir. Bizdə bildiyim qədər bir Yumru layihəsinə sərmayə yatırılıb, o da (layihə) ki, axıda fake çıxdı.
Gördüyümüz kimi nə qədər ki, Universitetlərdə sağlam mühit yaradılmayacaq, nə qədər ki, böyük şirkətlərimiz İnternet layihələrə sərmayə qoymağa can atmayacaqlar, nə qədər ki, iqtisadiyyatımız neft və kənd təsərrüfatı, yeyinti məhsullarından ibarət olacaq, o qədər də biz böyük layihələr görməyəcik. Yəni heç vaxt. Təki yanılım.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Azərbaycan İnternet məkanı (Anti-inkişaf faktorları) →
Artıq növbəti bir ay da ötdü. Milli saytlarımızda olan dəyişikliklər barəsində yazmaq vaxtıdır, amma bu ay yeniliklər sarıdan çox zəif oldu. Səbəbini bilmirəm. Yəqin yenə də günahkar seçkilərdir — bu ay demək olar ki, bütün proqressiv gənclik Müntəzirin İTV-dən rip etdiyi deputatlığa namizədlərin traqikomik çıxışlarına baxmaqla məşğul idi.
Bəlkə ona görə də, ayın ən populyar saytları bloqlar oldu. İndi bloq yazıb, bloqer olmaq çox dəbdədir. Elə ona görə də bu dəfəki yazımı da bloqlara həsr edəcəm. Öncə qeyd etdiyim Müntəzirin bloqu haqda ötən yazılarımda fikirlərimi bildirmişəm. Amma son vaxtlar onun bloqunda nisbi sakitlikdir. Yəqin Həbib seçki sonrası yuxuya gedib.
Bu günlərdə maraqlı bir bloqa rast gəlmişəm — babayevz.com. Rüfət adlı bir gəncin bloqudur. Müəllif rus dilində yazır. Kifayət qədər aktual mövzulara toxunur. Savadlıdır. Amma bir qüsurunu qeyd etmək istəyirəm — fikirlərini söyüşlə ifadə edir. Niyəsini bilmirəm, amma yazı tərzini rusiyanın məhşur bloqer və dizayneri Artemiy Lebedevə oxşadıram.
Artıq bir aya yaxındır ki, daha bir maraqlı bloqu izləyirəm — parketinq.com. Aktiv gənclərimizdən olan İlqar Mirzənin şəxsi-tənqidi bloqudur. Aktual mövzulara toxunur, marketinq, dizayn prizmasından onları xırdalayır. Açığı İlqarın marketinq nəzəriyəsinə bu səviyyədə bələd olmasını bilmirdim (mən onu domen alverçisi Rəşad Əliyevin dostu və proqramçı kimi tanıyırdım). Bloqun çatışmamazlıqlarından — İlqarın tükənməyən və axır vaxtlar xroniki xəstəliyə çevrilən mobil operatorların “vıveskalarına” xüsusi məhəbbətini qeyd etmək istəyirəm. Hə, bir də ki, əsas çatışmamazlığı bloqun ayda cəmi bir dəfə yenilənməsidir.
Digər maraqlı bloq weboxu.com ünvanında yerləşir. Bu sadəcə bloq yox, bloq dərgisidir. Yəni istənilən şəxs bloqda iştirak edib, öz xəbərini yerləşdirə bilər. Bu tip bloqlardan rus dilində fəaliyyət göstərən qwe.az dərgisini də qeyd edə bilərəm. Weboxu-da yalnız texnikaya və texnologiyaya aid yazılar yer alır. Dərginin ən böyük çatışmamazlığı — Azərbaycan İnternetinə aid olan xəbərlərdən administrasiyanın yalnız öz “kruqlarına” yaxın olan layihələri işıqlandırmasıdır.
Daha bir bloq, Fox.AZ forumunun keçmiş fəalı, daha sonra Dalğa təşkilatının keçmiş sədri olmuş və hal-hazırda Türkiyədə yaşayan “radikal” müxalifətçi Vəfa Cəfərovanın bloqudur. Tanıdığımız mülayim xasiyyətli Vəfanı artıq tanımaq olmur — o öz “radikallığında” İsa bəyi də, Əli bəyi də çoxdan geridə qoyub. Nəsə, əgər könlünüz ekstrim-radikallığa meyl etsə Vəfa xanımın bloqu sizləri gözləyir. Bloqun əsas çatışmamazlığı — qeyd etdiyim kimi, ifrat radikallıq və təhqirlərə yol verilməsidir.
Qütbün digər tərəfini Rauf Ray adlı gənc “İrəli”-çi təmsil edir. Bloqunun əsas çatışmamazlığı — başqadan ayağa copy-paste-lərin olmasıdır.
Və sonda… Fikrimcə ən yaxşı bloq — forumdur. Məhz forum vasitəsiylə insanlar fikirləri ilə daha sərbəst şəkildə bölüşür, yeni dostlar qazanır. Odur ki, hər birinizi bizim foruma dəvət edirəm — forum.fox.az.
Rubrika: Düşmənlər
Rubrika: Sözsüz
Rubrika: Tarixi sual