Pərvin Şükürzadənin bloqu
Düzünü deyim, yerli ədəbiyyatımızın zamanın nəbzini tuta biləcək tək-tük nümayəndələrindən biri Əli bəy Əkbərin “Sərdar” adlı kiçik hekayəsini ən azından 5 dəfə təkrarən oxudum. Möhtəşəm.
Müəllifin yazı üslubu çox xoşuma gəldi – yüngül və yorucu olmayan, oxucunu daim maraqda saxlayan yazı tərzi. Hekayədə sadizm elementləri ilə haqq-ədalətin nəhayət ki, öz layiqli yerini tapması hissi gözəl bir ahəngdə birləşir. Oxuyuram, gözlərimin önündə Kventin Tarantinonun növbəti filmi canlanır, amma Kventinin sırf qan paradı və senzuranın fiaskosuna çevrilən filmlərindən fərqli olaraq Əli bəyin bu kiçik əsəri, həm də özündə ağır yüklü bir mesaj daşıyır. Mesaj isə tək hekayənin bəhs etdiyi Türkəmistanı deyil, daha geniş məkanı əhatə edir. Bu gözəl hekayə ilə Sizləri də tanış olmağa dəvət edirəm.
SƏRDAR
Türkmənbaşı şiddətli bürküdən oyandı. Ağır hava və üfunət nəfəs almağı çətinləşdirirdi. Göz qapaqlarını çətinliklə aralayıb, gözlərini əlləri ilə ovuşduran Türkmənbaşı qaranlıq və havalandırılmayan bir məkanda olduğunu anladı.
“Bura haradı alə?”
Bədənini hərəkət etdirən Sərdar əmin oldu ki, əl və ayaqları işlək vəziyyətdədir. Qollarını aralamaq istəyəndə isə həddindən artıq dar, taxtadan düzəldilmiş bir qutunun içində olduğunu başa düşdü. Dirsklərini taxta divarlara dirəyən Saparmurad ayağa qalxmağa çalışdı, lakin başı ilə sərt bir cismə möhkəmcə vuraraq, gözlənilməz ağrıdan “s…m” deyib, təzədən uzandı.
Qüdrətli Sərdarın sol qolunda “A.Lange & Söhne” markalı saat vardı. Saatın düyməsini basaraq işığını yandırdı. Tarix 22.12.2006, saat isə 3 idi. Təəssüf ki, Türkmənbaşı gündüz, yoxsa gecə olduğunu müəyyən edə bilmirdi. Gözlərini yumub fikrə daldı.
***
Son günləri çox yaxşı xatırlayırdı. Ağır xəstə idi və bilirdi ki, hər an ölə bilər. Ona görə də miras işlərini tezbazar bitirmək, hakimiyyəti oğluna ötürmək üçün tələsməliydi. Tələsmişdi də. Bəs sonra? Burada xatirələr yox olur, hafizəsində boşluq yaranırdı…
İndi o, bu qəribə və qaranlıq yerdə uzanıb.
“Nə isə. Burdan çıxmaq lazımdır”.
Olduğu yeri müayinə edən Sərdar, tabutda uzandığını anladı. Deməli ölüb? Necə, nə vaxt? Ya da ölməyib, diri-diri basdırılıb. Xeyr, müsəlman adətlərinə görə onu tabutda basdırmazdılar. Deməli o, torpağın altında deyil. Bəs hardadır? Əşi, bunun nə əhəmiyyəti var axı? Buradan çıxış yolu tapmaq lazımdır. Vəssəlam!
Əlləri ilə bir daha divarları yoxladı. Hiss olunurdu ki, tabut çox keyfiyyətli və möhkəm hazırlanıb. Əlləri və ayaqları ilə tabutun müxtəlif yerlərinə zərbələr endirməyə başladı. Təpiyinin dəydiyi yerlərdə laxlama hiss olunmasa da, Sərdar təslim olmurdu – elə hey təpikləyirdi. Bir müddət sonra cırıltı səsi eşidildi. Mıxlardan biri axır ki, boşaldı və tabutun ayaq tərəfində əl boyda dəlik açıldı. Sərdar bu kiçik qələbədən ruhlanıb təpikləməyə davam etdi. 5 dəqiqə sonra tabutun sağ divarı gurultu ilə qopub yerə düşdü, baş tərəfi yana əyildi və bu vəziyyətdə asıla qaldı. Türkmənbaşı tabutun qapağını da asanlıqla itələyərək onu yerə atdı, özü də ayağa qalxdı.
Zülmət qaranlıqdan ətrafda heç nə görünmürdü. Olduğu yeri kor-koranə müayinə etməyə başladı. Bir-iki dəqiqə sonra təxminən 3 kvadrat metrlik yerdə olduğunu başa düşdü. Tavanın hündürlüyü isə 2 metrə yaxın olardı. Dörd tərəf kərpic divarlarla hörülmüşdü. Burada nə bir qapı, nə pəncərə, nə də havalandırma dəliyi yox idi.
Ruhdan düşən Türkmənbaşı, tabutun qapağına oturub hönkürtü ilə ağlamağa başladı. Aciz vəziyyətə düşmüşdü. Bir qədər sonra baş ağrısı və şiddətli aclıq hiss etməyə başladı. Bir yandan da dolmuş sidik kisəsi qasığına güclü təzyiq edirdi.
“Burda necə işəyim axı? Qapı da yox, pəncərə də!..”
Lakin başqa yolu yox idi. Tabutun qapağından qalxan Sərdar, otaqdakı künclərdən birinə yaxınlaşdı və doyunca işədi. Sidik kisəsini rahatladan Türkmənbaşı, tabutun yanına qayıtdı.
“Nəsə eləmək lazımdır… belə olmaz…”
Cibini eşələdi və… çox qəribədir – kibrit qutusu!
“Axı mən siqaret çəkmirəm. Bunu cibimə kim qoyub?”
Sevincindən çöhrəsini təbəssüm nurlandırdı. İşığa çox böyük ehtiyacı varıydı. Qutu dolu olmasa da, içində on-on beş kibrit olardı. Onlardan birini alışdırdı. Nəfəsini də saxladı ki, Allah eləməmiş kibrit hədər olar.
Sərdarın kibrit işığında gördükləri, bayaq apardığı manual müayinə zamanı yaranan təsəvvürlə örtüşürdü – çılpaq kərpic divarlar, soyuq beton döşəmə, iki metr hündürlükdə tavan, yerdə sınıq tabut… Kibritin alovu Türkmənbaşının barmaqlarını yalamağa başlayanda o, “ay bləd” qışqıraraq, çöpü yerə tulladı. Otaq yenidən qaranlığa qərq oldu.
Türkmənbaşı bir kibrit də yandırdı və araşdırmalarına davam etmək üçün sağa addım atanda ayağı sərt bir cismə toxundu. Cisim beton döşəmənin üstünə düşüb cingildədi. Ayaqlarının altına baxan Sərdar, uzun bir ling gördü. Lingin üstündə qurumuş sement parçaları varıydı. Tapıntısına sevinən Sərdar:
“Yəqin fəhlələr qoyub gediblər” düşündü.
Lomu yerdən qaldırıb var gücü ilə divara vurmağa başladı. Üçüncü zərbədən sonra kərpiclərdən biri qopub yerə düşdü. Türkmənbaşı daha bir kibrit yandıraraq, açılan deşikdən içəri baxdı. Öz otağı ilə eyni ölçülərdə olan qonşu otaqda qeyri-adi heç nə, hətta tabut da gözə dəymirdi.
Sərdar qonşu otağa keçməkdən ötrü, bədəninin ölçüsündə dəlik açana qədər, linglə divara zərbələr endirdi və sonda məqsədinə çatdı. Budur! Artıq onun bir yox, iki otağı var. Birincisində işədiyinə görə, Sərdar buranın tualet olmasına qərar verdi və tabutunu, daha doğrusu “çarpayısını” ikinci otağa sürüyərək, buranı yataq otağı elan etdi.
***
Boğazı susuzluqdan qurumuş, özü də yamanca acmışdı. Başa düşürdü ki, belə getsə gücünü büsbütün itirəcək. Odur ki, tələsmək lazımdır. Lomu götürüb yataq otağının divarını deşməyə başladı. Divardan bir kərpic düşəndən sonra, Sərdar spesifik qoxu hiss etdi. Belə çıxır ki, qonşu otaqda yeməli nəsə var. Özü də, bu yeməli şey hər nədirsə yaman kiflənib, qıcqırıb və iylənib. Ürəyi qalxdı. Lakin başqa yolu yox idi – Sərdar acından ölürdü.
Nəhayət, üçüncü otağa da keçməyə müvəffəq olan Sərdar, burada qoxunun mənbəyini axtarmağa başladı. Birdən damcı səsi eşitdi. Damcılar “pırt” səsi ilə beton döşəməyə çırpılırdı. Sərdar səs gələn tərəfə yönəldi. Bəxti gətirmişdi – tavanla divar arasındakı çatdan, su sızırdı. Sərdar ağzını iri açaraq, damcıların altına tutdu. Damcılar düz ağzına düşsə də, sızıntının tezliyi xeyli aşağı idi deyə, susuzluğu keçmirdi. Bu dəfə iki ovucunu suyun altına tutdu və su dolduqca, acgözlüklə içdi. Su içmə prosesi uzun çəkdi – düz bir saat sonra Sərdar susuzluğunun yatdığını hiss etdi.
“İndi də yemək tapmaq lazımdır”.
***
Çürümüş, iylənmiş ət qoxusu bayaqdan Sərdara dinclik vemirdi. Ağır lomu əlinə göürüb var gücüylə duvara vurdu. Hər zərbədən, hər düşən kərpicdən sonra, qoxu daha da şiddətlənirdi. Budur, artıq dəlikdən keçmək olar.
Kibriti qalmamışdı deyə, otağı əlləri ilə yoxlamağa başladı. Ürəyi bulanırdı. Sonda, otağın tən ortasında ayağı nəyəsə ilişdi. Əlini o əşyanın üstünə qoydu… diksindi. Bu, tabut idi və üfunətli qoxu tabutun içindən gəlirdi. Sərdar tabutun qapağından tutub var-gücü ilə dartmağa başladı. Qapaq təslim olmurdu. Sərdar lingi qapaqla tabutun arasına soxub qarmağa başladı. İki dəqiqə sonra, ağır qapaq tappıltı ilə yerə düşdü.
Otaq işıqlı olsaydı, çox güman ki, dəhşətli mənzərədən Sərdarı qusmaq tutardı – çürüməkdə olan cəsədin saçdığı kəmşirin, iyrənc qoxu cəsədin vahiməli görüntüsü ilə ahəng yaradırdı.
“Görəsən kimin meyididir?” – Sərdar ögüyərək düşündü.
***
Əlacı qalmamışdı. Yeməsəydi, acından öləcəkdi. Əlini tabutun içinə saldı və ölünün qolundan tutdu. Cəsəd artıq çürümüşdü deyə, Sərdar yüngülcə dartan kimi, qol çiyindən qoparaq onun əlində qaldı. Nəfəs almamağa çalışaraq, Sərdar qolun üstündən çürümüş pencək və köynək parçalarını təmizlədi. Qolun sahibi təxminən bir ay, ay yarım əvvəl ölmüş olardı. Dirsək hissəsində ət tamam çürümüşdü, oynaq sümüyü üzə çıxmışdı. Yaxşı ki, zil qaranlıqda bunların heç birini Sərdar görmürdü.
Çiyinə yaxın hissədə salanan ət parçasını qoparıb ağzına yaxınlaşdırdı. Çeynəməyə başladı. Qoxusu dəhşətli, dadı iyrənc idi. Qusmağı gəlsə də, aclıq hissi bu refleksi üstələyirdi. Sərdar çətinliklə çeynəyirdi. İkinci tikəni isə çeynəmədən, bütov uddu. Mədənin içində azğınlaşan şirə, vulkanın ağzından çıxmağa can atan lava kimi qida borusunu, qırtlağı dağıdırdı.
5 dəqiqə sonra, qoldan yalnız sümük qalmışdı. Sərdar sümüyü də tər-təmiz gəmirib onu bir neçə dəfə yaladı və otağın küncünə vıyıldatdı. Doymamışdı, yenə yemək istəyirdi, hətta ikinci qolu, ya da ayaqlardan birini yemək barədə düşündü. Amma bilirdi ki, bu günün sabahı da var. Buradan çıxmaq üçün daha nə qədər divar sındırmalı olacaq – məlum deyil. Bəlkə on, iyirmi, otuz, bəlkə də qırx? Elə isə cəsədə qənaət etmək lazımdır.
Sərdar üfunətli otağı tələm-tələsik tərk edərək, yataq otağına, tabutun yanına qayıtdı, qapağın üstünə oturdu. Sözsüz ki, məişət şəraiti yaxşılaşmışdı – çarpayı yerinə tabut, yorğan yerinə tabutun qapağı, yataq otağının yanında tualet. Bayaq cəsəd yediyi otaq isə, yeməkxana olacaqdı. “Orda su da axır” fikirləşdi.
“Bir dənə də qız olaydı indi…”
Sağlığında (daha doğrusu diri-diri basdırılmamışdan əvvəl) yatdığı qadınları xatırladı.
“Eybi yox. Bir az yatım dincəlim, təzə otaqlar taparam.”
Düşündü ki, otaqların birində qadın meyidi tapsa, əvvəl onunla sevişər, sonra da yeyər.
***
Sərdar yuxuda prezident sarayındakı eyş-işrət məclislərindən birini görürdü. Stolun tən ortasındakı iri qızıl sinidə, mitinqdə həbs olunan gənclərin içalatından hazırlanmış kabab varıydı. Prezident aparatının rəhbəri Amangəldi, DİN naziri Dılqantulu, FHN naziri Bardamqulu və digər vəzifəli şəxslər içalat kababını acgözlüklə ağızlarına təpirdilər. Araq sel kimi axırdı. Birdən hamı yediyini qaytarmağa başladı.
Əvvəl Amangəldi Dılqantulunun üstünə qusdu. Sonra Dılqantulu Bardamqulunun başına qusdu. Bardamqulu nəqliyyat naziri Xojagetdinin yaxasına qusdu. Xojagetdi isə Sərdarın qucağına qusdu. Sərdar əsəbləşib Xojagetdinin sifətinə, ağzının içinə qusdu. Birdən Amangəldi ayağa qalxıb nəsə qışqırmağa başladı. Hamı gördü ki, onun bir qolu yoxdur, obiri əlində isə tər-təmiz yalanmış, par-par parıldayan qol sümüyünü tutub, Sərdara tərəf silkələyir.
“Sən mənim qolumu yemisən alçaq!? Mənim qolumu!? Bu dəqiqə sümüyü sənə soxacam!”
Amangəldi əlində sümüklə Sərdarın üstünə cuman kimi, Sərdar yerindən götürülüb prezident sarayının dəhlizlərində qaçmağa başladı. Qaçdıqca halı pisləşirdi. Yaman pisləşirdi. Nəfəsini dərmək üçün ayaq saxladı və yaşıl-sarı rəngdə qatı mayeni, bahalı Aşxabad xalçasının üstünə ifraz etdi. Sonra yenə qusdu. Sonra yenə… Yenə…
Hövlnak yuxudan oyandı. Tər-su içində idi. Qusmağı gəlirdi, başı fırlanırdı. Üstü yapışqan mayeyə bulaşmışdı – deməli yuxuda doğrudan da qusubmuş. Ayağa qalxdı. İçi od tutub yanırdı. Yediyi çürümüş cəsəd mədəsini dağıdırdı. Qaynayaraq boğazına qədər qalxan axının qarşısını almaq iqtidarında deyildi. Əyilib tabutun içinə iki ağız qusdu. Hiss edirdi ki, gücü onu yavaş-yavaş tərk edir.
“Amangəldinin ətindən zəhərlənmişəm…” – Türkmənbaşı yenə qaytardı. Zağ-zağ əsirdi. “Hansı ağılla bu oğraşın qolunu yedim? Mənim ağzımı s…”
Taqəti qalmamışdı. Təzədən tabuta, qusmağın içinə uzandı. Beşcə dəqiqə sonra, qızdırma içində alışıb-yanan Sərdar qışqır-bağırla sayıqlamağa başladı. Bədəni 380 volt gərginliyin altındaymış kimi titrəyirdi. Əvvəl altına batırdı, sonra işədi.
Böyük Sərdar, əbədi prezident, sabitliyin qarantı, dahi rəhbər Niyazov Saparmurad Türkmənbaşı öz tabutunda – qusmağın, nəcisin, sidiyin içində ölürdü. O, gözlərdən uzaq, qaranlıq bir hücrədə can verirdi. Qonşu otaqda isə, iki saat əvvəl qolunu yediyi aparat rəhbəri Amangəldinin naqis cəsədi uyuyurdu. Sərdarın huşu tədricən yox olurdu. Ağrılar azalmış, qızdırması düşmüşdü və o, sadəcə olaraq səssiz-səmirsiz ölürdü.
Son nəfəsini verməmişdən qabaq, gözünə görünən səhnə isə bu oldu:
Bir qolu olmayan Amangəldi, obiri əlində par-par parıldayan qol sümüyünü tutub, Sərdara tərəf silkələyir və qışqırır:
“Sən mənim qolumu yemisən alçaq!? Mənim qolumu!? Bu dəqiqə sümüyü sənə soxacam!”
Əli Əkbər
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı və ya … ?
Dubai dedikdə orta-statistik Azərbaycanlının ağlına həmən ucu-bucağı olmayan ticarət mərkəzləri gəlir. Doğrudan, Dubai-a gedib o əfsanəvi ticarət mərkəzlərini gəzməmək günah olardı.
Dubai ticarət mərkəzləri özü-özlüyündə böyük və tükənməz bir dünyadır — bütöv günlərimi sərf etdim, amma nə Dubai City Mall-ın, nə Dubai City Center-in, nə də ki, Dubai Festival Center-in sonuna gedib çıxa bilmədim. Özü də hər birində dəfələrlə oldum. Miqyası təsəvvür edin — bizim görməmişcəsinə ağzı sulu və harda gəldi reklam etdiyimiz Park Bulvar adi Dubai City Mall-ın yanından ən azından 1000 dəfə kiçikdir. Deyərdim Mall-ın elə bir seksiyası Park Bulvar boydadır. =)
Şəkildə — Ticarət mərkəzlərinin nisbətən kiçiklərindən sayılan Festival Center-in 100-lərlə olan xollarlarından biri.
Dubai Ticarət Mərkəzləri tək miqyası ilə seçilmir — onlar insan qabiliyyətinin böyük əsərləridir — hər birinin özünə məxsus memarlığı, daxili tərtibatı, təmizliyi, səliqəliyi göz oxşayır. Bütün dünya brendləri bu kimi mərkəzlərdə özlərinə yer etməyə çalışır. Burada siz Ferraridən tutmuş Bvlgari-yə kimi dünya brendlərini görə bilərsiniz.
Şəkildə — Dubai Ticarət Mərkəzləri o qədər böyükdür ki, hər seksiyanın sonunda bir böyük incəsənət əsəri olur. Bu fontan kimi.
Şəkildə — və hətta içində yırtıcı akulalar üzən nəhəng akvariumlar…
Gold. Dubai-a gələn Azərbaycanlının işlətdiyi ilk söz. Elə yəqin ona görədir ki, nəhəng qızıl mərkəzlərində analoqu olmayan sayda müşahidə kameralarına rast gəlinir. =)
Onu da qeyd edim ki, Dubai-da satılan qızıl-brilyant həqiqətən göz oxşayır. Onları gördükdən sonra bizim Mərkəzi Univermaqda “brilyant” adıyla satılan daşların adi şüşə olmasına əmin olursan. Nə yazıqlar ki, bizdə zinət əşyaları belə saxtadır…
Şəkildə — Adətən təhlükəsizlik səbəbindən müşahidə kameralarının şəklini çəkməyə icazə vermirlər, amma bu dəfə çəkə bildim. Bax və təəccüblən! Şəkildə hələ mən bütün kameraları qeyd etməmişəm. =)
Ümumiyyətlə, Ticarət Mərkəzlərində fotoaparata gəzən şəxsə biraz şübhəli baxırlar, səbəb — şəkilləri çəkib, sonra malların plaqiat edilməsindən çəkinirlər. Plaqiatdan söz düşmüşkən:
Şəkildə — Bəs sizin Bakıda Dubai binalarından bəsitcəsinə plaqiat edilimş 5 ulduzlu eviniz varmı?! =)
Bir şeyə də fikir verdim, Dubai-da normal səviyyəli adam özünə sığışdırıb gedib McDonalds və digər fastfood kafelərdə yemək yeməz, oralar qara millətin məskənidir. Bizdə isə bunun tam əski müşahidə edilir.
Şəkildə — Korobka-korobka “Niaqrası” var ərəblərin. =)
Bu günlük də bu qədər. Davamını gözləyin. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Dubai. Azərbaycan gəncinin qeydləri…
Hələ də bu qısa çarxın təsiri altındayam. Çox təsir edici və daşı belə kövrəldəcək bir çarxdır… Qərar verdim Azərbaycan dilinə lokalizasiya edim, kütləyə çatdıraq. Dostlardan xahiş edirəm, mütləq bu çarxı paylşın!
Sözləri dəyiş… Dünyanı dəyiş!
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Youtube
Əslindən bu yazını Bakıya dönərkən Dubai beynəlxalq hava limanında yazmağa başladım. Hər tərəfim azərbaycanlı idi, bu azmış kimi informativ tabloda dönəcəyim doğma şəhərin adı da — Haydar Aliyev kimi göstərilmişdi. Sanki Bakıdaydım. =)
Dubai-a daxil olar-olmaz diqqətimi ilk çəkən məqam — hər tərəfin ideal təmiz olması idi. Bunu hər yerdə müşahidə etmək olur — böyük quruculuq işlərinə baxmayaraq, yollarda toz, palçıq, adət etdiyimiz analoqu olmayan çuxurlara rast gəlmək mümkün deyil. Bütün yollar, körpülər, binalar yaşından və görünüşündən asılı olmayaraq təmiz və baxımlı saxlanılır. Burada həmçinin, siz balkonlardan asılmış pal-paltar, peyk antenalarını görməzsiniz. Hər-halda mən orada olduğum müddətdə bir dəfə də olsun belə bir halın şahidi olmadım.
Şəkillərə böyük həcmdə baxmaq üçün mouse-la üstündə tıklayın.
Şəkildə — Adi yaşayış binası. Nə asılmış pal-paltar var, nə də ki peyk antenaları.
Şəkildə — Bütün yollar boyu kanalizasiya sistemi qurulub, hərçənd Dubai-da ildə 1-2 dəfə yağış ya yağa, ya da yağmaya. Bizimkilər üçün böyük örnək.
Dubai-da digər diqqətimi çəkən məqam — insanların qanunlara olan hörmətidir. Bu əsasən də gündəlik həyatda hiss olunur. Məsələn, heç bir piyada müəyyən edilməmiş yerdən keçməz (əlbətdə ki, əgər o Azərbaycandan gəlmə deyilsə), taksi sürücüsü isə müəyyən edilmiş yerdən kənar öz taksisini saxlamaz və ya heç kəs maşınıyla yol boyu çəkilmiş xətləri tapdalayıb qırmızı işıqdan keçməz. Özü də bu hal yalnız yerli (burada onlara lokal deyilir) əhaliyə aid deyil, qayda-qanunu gəlmələr də gözləyir. Yollarda 2-3 dəfə qayda pozuntusunun şahidi olduq, təsəvvür edin, ikisində sürücü azərbaycanlı çıxdı. =) Ümumiyyətlə, burada qayda pozanlara qarşı sosial qınaq var, onlar qanacaqsız, mədəniyyətsiz kimi qəbul edilir. Əfsuslar olsun, amma bizdə bunun tam əksidir — qayda pozmaq “bomba oğlan”-lıq sayılır. Günah bizim özünü ifadə etmə və cılızlıq kompleksimizdədir.
Dubai-da sərnişin daşıma sistemi də mükəmməl təşkil olunub. Avtobusun sərnişinin istəyi ilə harda gəldi saxlaması fantastik olay kimi görünür. Burada avtobusların dayanması üçün xüsusi ayrılmış dayanacaqlar var və bu dayancaqların sayəsində sərnişin götürən avtobuslar heç bir halda yol ilə hərəkət edən digər avtomobillərin gedişatına maneə olmur. Bizdə 3 sıra dayanıb bütün yolu tutan avtobus sürücülərinin (onlara sürücü demək olarsa) gözlərindən iraq…
Şəkildə — Əksər avtobus dayanacaqları kondisionerlə təhciz olunub.
Şəkildə — Taksilər bizdə biznes klas avtomobillər hesab edilən Toyota Camry və Hyundai Sonatadır.
Şəkildə — Azərbaycan taksi sürücülərinin arzusu — Dubai-da taksiyə minmək üçün bəzən növbəyə durmalı olursan.
Dubai metrosu baxımlı və müasirdir. 2 il ərzində ərəblər 30-dan (!) çox stansiya tikib, təhvil veriblər. Bax buna deyərəm analoqu olmayan inkişaf! Görəsən Tağı müəllimin bundan xəbəri var?! =)
Şəkillərdə — Dubai metrostansiyaları bir-birinə bənzəyir, amma buna baxmayaraq çox proqressiv və müasir görünüşləri var.
Şəkillərdə — həqiqi “analoqu olmayan” quruculuq işləri gecələr də davam edir.
Bu günlük bu qədər, davamı (davamları) mütləq olacaq. Bloqu izləyin. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Dubai. Azərbaycan gəncinin qeydləri…
Çoxdandır ki, baxdığım filmlərə dair fikirlərimlə bloqda bölüşmürəm. Ənənəni davam etdirək. =) Bu həftənin film porsiyasını qarşılayın —Битва за Лос-Анджелес (Battle: Los Angeles), Сказ о розовом зайце, Время ведьм (Season of the Witch), Исходный код (Source Code), Три дня на побег (The Next Three Days).
Инопланетное вторжение: Битва за Лос-Анджелес (Battle: Los Angeles)
Fantastika janrında çəkilmiş filmdir. Bu filmi torrent treklərdən həsrətlə yükləyib, həvəslə baxmağa başladım. Amma əfsuslar olsun, filmin süjeti ilk yarım saat maraqlı olsa da, qalan hadisələr sanki şablon üzrə cərayən edir. Güclə səbr edib axıra kimi baxmışam. Bu qədər effekt, bu qədər pulu mənasız və çox banal bir filmə xərcləyiblər. Aktyorların oyununa qiymətim isə — -150 (mənfi). =)
Ssenari haqda qısaca — guya planetimizə yadplanetlilərin gözü düşür. Hədəfləri isə sudur. Amma nədənsə insanları da öldürməyə başlayırlar, dığalar demişkən, əsl genosid törədirlər. Hər şey cəhənnəm, amma yadplanetlilərin o boyda texnoloji imkanları ola ola patron sayağı silahdan istifadə etməsi analoqu olmayan hadisələr silsiləsindəndir.
Özü kimi primitiv filmi fikirləşmək üçün gərək dərrakən ən azından amöb səviyyəsində ola. Bu fantastik göstəriciyə görə ssenaristləri yalnız alqışlamaq qalır. Başlarına dəysin.
Nə badə bu mənasız filmə baxasınız. Boş yerə vaxt itkisi olacaq.
Qiymətim isə 10 baldan 1 bal. 1 bal da ona görə ki, heç olmaya ilk dəqiqələrdə filmin baxımlı olmasına ümüd var idi…
**********************************************************************
Сказ о розовом зайце
Qazax arkadaşlarımızın filmidir. Açığı maraqlı bir şey gözləmirdim, amma əksi oldu. Əla ssenaridir. Filmin əsasında cəmiyyətdə hökm sürən sosial haqsızlıqlar barədə bir hekayə durur. Aktyorlar da normal oynayırlar. Filmdə yegənə xoşuma gəlməyən cəhət — həddən artıq pafosun olmasıdır — guya Alma-Ata Alma-Ata deyil, Nyu-yorkdur, bəşəriyyətin mərkəzidir. =)
Deməli bir kasıb tələbə qaqaş varlı birisi ilə dostluq edir. Tələbə varlının hesabına hər kəsi təəcübləndirməyə başlayır. Mənasız razborkalara Porsche və 10-larla boyunu yoğunla gedir. Qaqaş konkret havalanır. Amma bir gün varlı dostunun digər dostu bunların yanında özünü oldürür və hər şeyi atırlar artıq qazlanmış tələbənin üstünə.
Filmi qazax kinomotoqrafiyasının şah əsəri saymaq olar. 10 ballıq şkala ilə qiymətim 6 bal. Pafos, mafos. Qiyməti kəsməyimə səbəb odur.
**********************************************************************
Время ведьм (Season of the Witch)
Filmin baş qəhramanı sənətinə hörmət etdiyim aktyorlardan olan Nicolas Cage-dir. Filmin adından da bəlli olduğu kimi fantastik janrda çəkilib. Əla tərtib edilmiş realist 3D səhnələr var. Qrafikaya söz ola bilməz. Elə ssenari də qənaətbəxşdir, amma nə yazıqlar ki, artıq bu kimi filmlər zəhləmizi töküb. Yazıq Nikolas gözəl aktyor rolu ilə var gücü ilə filmi xilas etməyə çalışsada, alınmır.
Orta əsrlərdir. İnkvizisiya bir neçə qadını ifritəlikdə ittiham edib edam edir. Amma iş elə gətirir ki, dini ayinləri bitirmədən onları suya atırlar. İftitələrə də elə bu lazım idi. Onlar dirilib, dini ayini sona çatdırmaq üçün hadisə yerinə gələn keşişi o biri dünyalıq edirlər. Nəsə. Sonra süjet dəyişir. Səlib yürüşlərindən qayıdan 2 cəngavərə günahlarını yumaq üçün yeni tapşırıq verilir. Bir azyaşlı ifritə qadını çatdırmalıdırlar müəyyən yerə. Sən demə bu ifritə və ilk baxışdan çox sadəlövh görünən bu qız iblisin özü imiş.
Əla effektləri bir daha qeyd etmək istəyirəm. Kinoteatrda bu film ümumiyyətlə super görünür.
Qiymətim 10 ballıq şkala ilə 7 bal. Bu tip filmlər artıq ləzzət vermir.
**********************************************************************
Исходный код (Source Code)
Mənim yeni ən sevimli filmim. Film bir andaca baxılır. Bu da fantastika janrında çəkilmiş bir filmdir, amma Battle: Los Angeles-də fərqli olaraq mənasız ətdoğrayan (мясорубка) deyil. Bu film eyni zamanda öz romantikliyi, mənəvi mesajı, elmi əsaslanması, peşakar rejisor işi və aktyorların gözəl oyunu ilə seçilən bir filmdir. Ssenari hardasa “İnception” filmini xatırladır, amma bu film İnceptiondan daha baxımlı və maraqlıdır.
Ssenari demişkən — sürətli qatarda gedən birisi hiss edir ki, qatarda mövcud şəxs o özü deyil, sanki kiminsə bədəninə daxil olub. Elə hər şeyi aydınlaşdırmağa çalışır ki, birdən qatar partlayır… və o bunkerdə oyanır. Sən demə bu bunkerin özü gizli bir labaratoriyada yerləşir və o bunkerin özü də eyni zamanda mövcud deyil — artıq o biri dünyaya ayaqlayan birisinin xəyalıdır. Çətin oldu?! =)) Biraz aydınlıq gətirim. İnsan öldükdə, beyindəki neyronlarda müəyyən müddən aktivlik qalır + ömrünün son 8 dəqiqəsində baş verən hadisələr yaddaşda sanki video-kameraya çəkilmiş kimi həkk olunur. Gizli laborotoriya işçilərinin də məqsədi o son 8 dəqiqəni dəyişib, qatarı partladanı təyin etməkdir. Baş qəhraman hər şeyi dəyişdirir, amma gözlənilməz olay baş verir — bu dəyişmə nəticədə paralel dünya əmələ gəlir.
Filmə mütləq baxın. 10 ballıq şkala ilə 10 balın hər biri halaldır bu filmə!
**********************************************************************
Три дня на побег (The Next Three Days)
Russell Crowe-un filmdə baş qəhraman rolunu oynamasına baxmayaraq, filmə baxmağa nəsə həvəsim yox idi. Amma yaxın dostun filmi tərifləyib ssenarini qısa danışmasından sonra bu filmi qaçıra bilməzdim. Əla filmdir. Russell Crowe yenə də aktyor sənətinin ən parlaq nümayəndəsi kimi özünü təstiqlədi.
Ssenarini qısaca danışım — bir xoşbəxt və ortastatik ailədə xanım təsadüfən ölümlə nəticələnən oğurluq hadisəsinin şahidi olur. Amma xanımın sadəcə şahid olmasına rəğmən, bütün dəlillər cinayəti məhz onun törətdiyini göstərir. Nəticədə xanımı tutub, ömürlük həbs cəzası verirlər. Ərinin isə (Russell Crowe qəhramanı) həyati məqsədi xanımını türmədən çıxarmaq olur. Qanunlarda məyus olduqdan sonra o çox bir cəsur plan hazırlayır — xanımını türmədən qaçırma planı. Hər gün zəif yerləri tapmaq üçün türməni müşahidə edir. Edir, edir, edir… Ssenarini tam danışmayacam, amma filmə mütləq baxın.
10 ballıq şkala ilə qiymətim 8 bal. 2 balı kəsməyimə səbəb müasir filmlərin ayrılmaz tərkib hissəsi olan action səhnələrin həddən artıq az olmasına görədir.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Ən son izlədiyiniz film – 2
Çoxdandır texnoloji yeniliklər barəsində bir şey yazmıram. Başlayaq. EvoMouse. Kompüter mouse-larının təkamülü. Amma əfsusar olsun ki, Cellulon şirkətinin istehsalı olan bu inqilabi yenilik hələ satışa buraxılmayıb. Hər-halda İnternetdə nə qədər axtarsam da, satışda olmasına, qiymətinə dair bir şey tapa bilmədim. 20-30 dollar arası olsaydı, alıb bir test edərdik.
********************************************************
Artıq texnoloji aləmin yeni liderinə çevrilən Samsung isə fantastik sayıla biləcək monitorlar seriyasını təqdim etdi. USB3 dəstəkli, avtomatik sönüb-yanan və çoxsaylı yenilikləri özündə cəmləşdirən bu ultra-nazik monitorlar həmçinin 3D texnologiyasını da dəstəkləyir. Əhsən Samsung. Mənim daha çox 9-cu versiya monitorlar xoşuma gəldi. Çox gözəl görüşü var.
********************************************************
iPad-da 3D ekran?! Bu mümkündür! Düzdür, hələlək proqram təminatı səviyyəsində. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Texnoloji yeniliklər
Bu il üçün gözlədiyim ən böyük texnoloji yenilik əlbətdə ki, Apple iPad2 idi. Planşetlər şahı yeniləndi. Yeniliklər çox olmasa da, kiçik görünən əlavələr bu qadjeti daha da qiymətsiz edir.
Yeni iPad2 texniki göstəriciləri aşağıdakı kimidir:
Processor: Apple A5, 2 nüvəli 1 GHz;
Displey: 9.7 düymlüq ekran, 1024×768;
Əməliyyat sistemi: iOS 4.3;
Fleş-yaddaş: 16, 32 və ya 64 GB;
Kamera: 2 ədəd — əsas — HD kamera (720p), digər sadə VGA kamera;
Əlaqə: Wi-Fi, Bluetooth, 3G;
Çıxışlar: Apple Dock, HDMI, CCK
Ölçüləri: 242x186x8,8 mm;
Çəkisi: 601 qram (yalnız Wi-Fi-lı model) və 613 qram (Wi-Fi və 3G-li model).
iPad2 daha nazik, daha praktik (Smart Cover-i elə nəyə desən dəyər) və daha tez işləyən (istehsalçının etirafına görə düz 9 dəfə birinci iPad-dan tez işləyir) bir qadjetdir. Daha bir yenilik — qadjetin Stand-by rejimində düz 1 ay (!) işləyə bilməsidir. Super!
Qiymətləri də kifayyət qədər konservativdir:
Wi-Fi — 499$ (16GB) — 599$ (32GB) — 699$ (64GB)
Wi-Fi + 3G — 629$ (16GB) — 729$ (32GB) — 829$ (64 GB)
Mənə görə ən optimalı 32 GB-lik Wi-Fi + 3G modelidir, onun qiyməti da bizim analoqu olmayan acgözlüyimizi nəzərə alsaq, Bakıda çox güman ki, 1200-1400 manat arası olacaq. iPad 11 martdan (nə qədər banal olsa da) etibarən satışda olacaq.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Texnoloji yeniliklər
28 Fevralda Azərbaycan BlackBerry istifadəçilərini xoş xəbər gözləyirdi — əməliyyat sisteminin yeni versiyası (BlackBerry OS6) bizim region üçün də aktiv edildi. Bunun haqqında artıq Twitterdə çoxsaylı qeydlər etmişəm. Yeni əməliyyat sistemi fərqli tərtibata, daha stabil və daha tez işləyən brauzer və bir çox faydalı yeniliklərə malikdir. Yeni sistemin Azərbaycan üçün ən böyük əhəmiyyəti isə BB telefonlarının bizim sevimli “Ə” hərfimizi tam dəstəkləməsidir!
Bəyəndiyim ən yaxşı yenilikləri qeyd edirəm:
Ümumi görünüş:
**************************************
“Ə” hərfi ilə artıq problem yoxdur:
**************************************
Hotkeys funksiyasının super realizasiyası:
**************************************
Tam yenilənmiş brauzer. Bütün yeni texnologiyaların dəstəyi:
**************************************
Yenilənmiş mail klient:
Yadımda qalan bunlar idi. 😉 Keçək əsas mətləbə. Bir çox qardaşlar zəng edib sistemi necə yeniləyin yollarını soruşurlar. Hər birinə telefonla başa salmaq məcburiyyətindəyəm, ona görə prosesi birdəfəlik bura yazmaq qərarı verdim.
Onu da nəzərə alın ki, sistem yenilənərkən köhnə OS-dən qalma bir çox əlavə proqramlar işləməyəcək, həmçinin yenilənmə zamanı da telefonun özü də deaktiv olur.
Uğurlar. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
BB OS 6
Əvvəlcədən onu deyil ki, mən mistikadan, ümumiyyətlə mistik inanclardan uzağam, şükür Allaha. Deməli bu gün işıqforda (svetofor) dayanıb Bakcellin yeni kampaniyasını təbliğ edən billboarda baxırdım. Baxırdım, baxırdım, birdən gözümə o sataşdı — filmlərdən bizə yaxşı tanış olan klassik iblis obrazı. Şəkilləri təqdim edirəm, düzdür keyfiyyət mobil telefonun kamerasının keyfiyyətindən artıq deyil, amma ümumi obrazı bu şəkillərdən də duymaq olur. İnanmayanlar küçələrdəki real billboardlara fikir versinlər.
Bildiyim qədər bu şəkildə “İblis təsvirini” yaradan cavan istedadlı aktrisalarımızdan biridir. Günah isə fotoqrafın rakusun düzgün tutulmamasıdır. Bütün bunların da səbəbi hər kəsin bir fotoaparat alıb, sanki qızların sevimlisinə çevrilmək üçün yeni üsul kəşf etmiş kimi adını fotoqraf qoyamasıdır. İMHO.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Azercell, Bakcell və Nar Mobile…
Dostlar, bir neçə gündür music-azerbaijan.com-un drop olmasını gözlədikdən sonra, nəhayət bu domeni ala bildim. Əvvəlki yazılarımda qeyd etmişdim, bu domen vasitəsilə İnşallah Azərbaycan xalq mahnılarının online arxivini yaratmaq fikrim var. Bütün musiqilərə online olaraq Soundcloud-a vasitəsiylə qulaq asmaq və həmçinin bir-başa saytdan yükləmə imkanı olacaq. Saytın dizayn tərtibatı isə olduqca sadə və insanları yormayan tərzdə tərtib ediləcək. Dil variantları 4 dildə olması planlaşdırılır (daha sonra bunu artıra bilərik) — Azərbaycan, Rus, İngilis, Erməni dilləri.
İndi bu layihədə iştirak etmək istəyən bütün vətənpərvər Azərbaycan övladlarını əməkdaşlığa çağırıram. Sizdən hələlik tələb olunan — xalq mahnılarını keyfiyyətli formatda (ən azından 128 kbps) hər hansı bir yükləmə saytına yükləyib, müvafiq linklərlə rəylərdə bölüşün. Xahiş edirəm, soundCloud olmasın. Rapidshare və ya Deposit Files ola bilər. Kömək etməkdə hələ də tərəddüd edənlərə yüklədiyim bir neçə musiqinin sehirli aləminə valeh olmağa dəvət edirəm. Məgər bu gözəllikləri dünyaya çatdırmalı deyilik? Elədə isə kömək edin.
Dalgalar — Azerbaijan music
Bulbuller oxuyur — Azerbaijan Music
Apardi seller Sarani — Azerbaijan music
Gelmedin (instrumental) — Azerbaijan Music
Sari gelin — Azerbaijan music
Fayl keyfiyyəti ilə yanaşı xahiş edirəm musiqinin səslənmə və ifa keyfiyyətinə də fikir verin. Layihəni İnşallah sağlıq olsun, Aprel-May ayı üçün buraxmaq fikrimiz var.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Online Azərbaycan xalq mahnıları toplusu layihəsi
Rubrika: Düşmənlər
Rubrika: Sözsüz
Rubrika: Tarixi sual