Ölkədə yaşayan əksəriyyət tərəfindən Azərbaycan türkcəsinə hörmətsizliyin səbəbi bunlar ola bilər — yüz illərcə formalaşmış kölə təfəkkürü və ondan qidalanan «özünü dərketmə» problemi. Etiraf etməliyik — qarışığımız çoxdur — alban, ərəb, fars, monqol, yunan, rus, cuhut… türk. Bütün bu millətlərin, mədəniyyətlərin sinteziyik. Hərənin ağzından da bir avaz gəlir — birisi deyir albanıq, digəri deyir türkük, qeyrisi deyir biz türklərlə farsların qarışığıyıq… Elə ona görə də milli «özünü dərketmə», milli qürur və özünə hörmətlə bağlı ciddi problemlər var.
Belə olmasaydı, bu günlərdə ruslara xas şovinist üsulla Azərbaycan qeydlərini aparan jurnalistə müsahibə verən birisinin dolayı yolla Azərbaycan dilinin heç fahişələrin də bəyənməməsini dilinə alıb, dilimizi aşağılayıb kənd dili adlandırmazdı. Sitat:
«Министерство образования пытается сократить число русских школ, но в Баку им это не удается, – говорит политолог Расим Агаев. – А население предпочитает отдавать детей именно в русские школы, поскольку там выше качество образования. Вообще, исторически так сложилось, что Баку говорил на русском, а деревня — на азербайджанском. К тому же знание русского дает определенный простор в развитии: скажем, врач, желающий развиваться профессионально, понимает, что информации на русском гораздо больше. Самые популярные независимые газеты — тоже русские. У нас, знаете, даже проститутки предпочитают говорить на русском, набивая себе цену».
Qısa tərcümə — «Tarixən belə olub — Bakı rus dillidir, kənd isə Azərbaycan dilli… Hətta ən tanınmış qəzetlər belə rus dillidir (görəsən bunun «Yeni Müsavat», «Azadlıq» qəzetlərinin mövcudiyyatından xəbəri var?!). Bizdə hətta fahişələr qiymətlərini qaldırmaq üçün rus dilində danışırlar…» Sitatın sonu. İndi gəlin bu “politoloqun” şəxsiyyətinə toxunmadan onu bu kimi sözləri deməyə vadar edən səbəbləri araşdıraq.
Yeri gəlmişkən vəhşi rusları elitar bir xalq kimi təqdim edən və millətimizi aşaqlayan (bəzi hallarda haqlı olaraq) bu yazını tam buradan oxuya bilərsiniz — http://www.sobesednik.ru/print/64328.
Bəlkə bu «politoloq» bu cümlələri başqa mənada işlədib, hansını ki, biz qara millət anlamırıq?! Bilmirəm. Və yaxud bu sözlər rus mətbuatında «засветится» etmək eşqiylə deyilib? Don Karleonenin sözü olmasın — Ничего личнего, только бизнес… Bilmirəm… Bəlkə provokasiyaya uğrayıb?! Əgər belədirsə, onda bunun nəyi «politoloq» oldu… Bilmirəm. Hər şey ola bilər, amma bu müsahibə ümumi kontekstdə yalnız və yalnız Azərbaycan türkcəsi, onun daşıyıcıları üçün təhqirdir.
Bəlkə dilimizin dəyərdən düşməsinə səbəb analoqu olmayan tərzdə populyar «xalxın uşağı» məsəli vasitəsilə uşaqlıqdan beyinlərə şüuraltı yeridilən ifrat eqoizm hissidir?! Eqoizmdən söz düşmüşkən — bu andıra qalmış hiss bəzən insanları primitiv heyvanlar səviyyəsinə salmağa qadırdir — ANS-dən bu günlərdə bir kadr göstərdilər — dəniz kənarı parkda karuselləri 3 saatlıq pulsuz buraxıblar uşaqların öhdəsinə — siz indi mənzərəni təsəvvür edir — yekə göt xalalar gəlib digər uşaqları vəhşicəsinə karusellərdən selbələyib, öz uşaqlarını otuzdururlar, bir-birləri ilə 1 manatlıq atraksiyon üstə saç-yolduya çıxırlar. Və yaxud, orta-statistik Azərbaycanlı avtomobil sürücüsünün qəsdən yolun düz tən ortasını tutub tələsmədən maşınını sürməsi, tələsən və qabağa keçmək istəyənlərə isə nə imkan, nə də siqnala, işıqların oynamasına reaksiya verməyib, heçnə olmamış kimi yoluna davam etməsi sizcə primatlara xas vəhşi eqoizm nümunəsi deyilmi?!… Buna dair gündəlik həyatdan o qədər kiçik nümunələr gətirmək olar ki… Əsl səbəb isə başqadır — dar düşüncə. Dar düşüncə isə milli kimliyin dərk edilməməsi, qürursuzluq və savadsızlıqdan irəli gəlir — bu da özlüyündə mənasız fərdiliyə, ifrat eqoizmə yol açır. İfrat eqoizm isə acizlik deməkdir. Məhz aciz insanlar daimi özünü ifadə komplekslərindən əziyyət çəkirlər. Lap bizim kimi.
Bu problemdən qurtulmanın isə yeganə yolu milli indentifikasiyanın qəbul edilməsidir. Hər kəs bilməlidir ki, bu ölkədə əsas aparıcı qüvvə türk xalqıdır, əksəriyyət türkdür. Milli özünü dərketmə prosesi başlayan kimi, bütün bu eqoizm və hörmətsizliklər tam yoxa çıxmasa da, artıq formalaşmış xalqın sosial qınağı nəticəsində əksərən yerini şərəf və ləyaqətə verəcək. İnsanlar mənən böyüyəcək, özünü dərk edəcək, öz ölkəsinə, milli mənsubiyyətinə hörmətlə yanaşacaq və digərlərindən də özünə qarşı o hörməti tələb ediləcək… Bariz nümunə — hal-hazırda Gürcüstanda baş verən milli oyanış prosesidir. Bəs biz kimi gözləyirik?!
PS. Bəzi ağzı göyçəklər fikirləşər ki, bu rus dilin bilmir deyə, onun daşıyıcılarına daş atır. Yox, əsla. Özüm şəxsən rus dilində təhsil almışam, deyərdim hətta fikirləşəndə də rus dilində düşünürəm, amma doğma türkcəm ola-ola rus dilini əsla doğma dil hesab etmirəm. Rus dili sadəcə bildiyim əcnəbi dillərdən biridir.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Azərbaycan dili. Milli kimlik problemi
Neçə gündür rus mətbuatı qondarma Cənubi Osetiya respublikasında baş verən absurd olaylardan söz açır. Olayların ssenarisini də eləbil Qazaxıstanın ümummilli kaftarı Nursultan yazıb — oxşar hadisələr bu yarıtanınmış respublikada da baş verməkdədir… İlahi, diktatorlar necə də bir-birlərinə bənzəyir, yəqin eyni əqli çatışmamazlıqdan əziyyət çəkirlər.
Hə, keçim olaya — guya “prezident” Eduard Kokoytı 3-cü dəfə prezident olmaqdan imtina edib, ölkədə (qurumda) demokratik seçki keçirmək fikrindədir. Amma… və “təbii ki”, xalq Kokoytonun getməsini “istəmir” və buna dair ümumxalq etirazları baş qaldırıb, minnət kampaniyaları qurulur. Kokoytu isə deyir — kişi sözünün ağası olar, daha prezident olmayaJam! Görünür, o da Qazaxıstanlı kaftar kimi xalqın “inadkar tələblərinə” rəğmən, “QƏTİ” getmək qərarı verib… Qazaxıstanda bu getmə söhbətinin nə ilə sonunclandığının şahidi olduq, indi bu teatral səhnəciyin Osetiyada nə ilə bitəcəyini müşahidə edək…
Səhnəcik isə vüsət almaqdadır – bu gün qondarma respublikanın qondarma parlamentinə qondarma silahlı güvvələrinin 100-dən çox təmsilçisi basqın edib. Tələbləri də Cənubi Osetiyanın analoqu olmayan liderinin 3-cü dəfə prezident seçilməsi üçün qondarma qanunvericiliyə müvafiq qondarma düzəlişlərin edilməsi olub. Sözsüz. =))
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Son olaylar. Nələr baş verir?!
Fikrimcə, cəmiyyətimizin ən böyük problemlərindən biri də bəzi fərdlərin “başqasına aftafa tutmaq” sindromundan ifrat halda əziyyət çəkməsidir. Başqasına aftafa tutanlar kimlərdir?! Adət üzrə belələri cəmiyyətin qalıqları, həyatda uğursuz və paxıl insanlardır. Onların həyat kredoları cılız ambisiyalarından doğan və aidiyyatı olmadıqları iki müxtəlif fikir daşıyıcısın konfliktinə müdaxilə edib, yalnız birinin tərəfini tutub, bununla da tutduğu tərəfin hörmətini, diqqətini qazanmağa cəhd etməkdən ibarətdir.
Bir misal — bəzən görürsən konflikt edən tərəflər yalan olur, araya söhbətdən kənar, amma hansısa bir tərəfə tükənməz aftafa tutmaq eşqiylə yaşayan birisi qarışır, bir tərəfi tərifləyib, digər tərəfi dayanmadan aşağılayır. Göstərmək istəyir ki, guya bu şərəfsizin tərəfini saxladığı insana canı yanır deyə onu dəstəkləyir, lakin əsl səbəb başqadır — şəxsi ambisiya və maraqlar. Adət üzrə həddən artıq qeyri-obyektiv olur, ola bilsin bu yolla aftafa tutan alçalmış qürurunu kiçik də olsa kompensasiya etməyə çalışır… Ola bilsin… özlərinə görə, hə. Amma əslində necə mənəviyyatsız olduqlarını konfliktin hər iki tərəfinə bir daha göstərirlər.
Başqasına aftafa tutanlardan daha da iyrənc digər bir növ var ki, o da 2 ayaqlı qlistlərdir. Hərfi mənada qlist — bağırsaq soxulcanına deyilir. 2 ayaqlı qlistlər — sözü üzə deyə bilməyib, söhbətə dəxilsiz insanlara digər tərəflə bağlı qeybət edən şərəfsizlərə deyilir. Belə olan halda qlist rolunu konfliktin 2 tərəfindən biri oynaya bilər.
2 ayaqlı qlistlərin 2 müxtəlif növü var — real və virtual qlistlər. İkinci halda (virtual — qlistliyin kifayyət qədər yeni formasıdır) qeybət arxa plana keçir və cəsarətsizlik və qorxaqlığın vəhdətindən formalaşan qlistin psixologiyası onu digər tərəfə mesaj kimi sosial şəbəkələrdə və ya müxtəlif forumlarda ünvansız (!) təhqiramiz status (post) yazmağa vadar edir. Status (post) qeyd etdiyim kimi, mütləq ünvansız olmalıdır — bu yolla onlar özlərini sığortalanmış olduqlarını düşünürlər. Ümumiyyətlə, bu kimi primitiv düşüncə qlistin əsl göstəricisidir. Səbəb isə eynidir — şərəfsizlik, mənəviyyatsızlıq və özünə güvən hissinin olmamasıdır.
Bu tip xüsusiyyətlərin zəiflik əlaməti olaraq əslində qadınlara daha yaxın olmasını fikirləşmək olardı, amma əfsuslar olsun ki, müasir dövrümüzdə adını “kişi” qoyub, amma cəsarətsizlikdən aftafa tutub, şərəfsizlikdən qlistlik edənlər də az deyil.
Aftafa tutanlara, 2 ayaqlı qlistlərə sözüm?! Nə deyim axı, boyunuzu yerə soxum. =)
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Başqasına aftafa tutmaq sindromu. 2 ayaqlı qlistlər
Düzünü deyim, yerli ədəbiyyatımızın zamanın nəbzini tuta biləcək tək-tük nümayəndələrindən biri Əli bəy Əkbərin “Sərdar” adlı kiçik hekayəsini ən azından 5 dəfə təkrarən oxudum. Möhtəşəm.
Müəllifin yazı üslubu çox xoşuma gəldi – yüngül və yorucu olmayan, oxucunu daim maraqda saxlayan yazı tərzi. Hekayədə sadizm elementləri ilə haqq-ədalətin nəhayət ki, öz layiqli yerini tapması hissi gözəl bir ahəngdə birləşir. Oxuyuram, gözlərimin önündə Kventin Tarantinonun növbəti filmi canlanır, amma Kventinin sırf qan paradı və senzuranın fiaskosuna çevrilən filmlərindən fərqli olaraq Əli bəyin bu kiçik əsəri, həm də özündə ağır yüklü bir mesaj daşıyır. Mesaj isə tək hekayənin bəhs etdiyi Türkəmistanı deyil, daha geniş məkanı əhatə edir. Bu gözəl hekayə ilə Sizləri də tanış olmağa dəvət edirəm.
SƏRDAR
Türkmənbaşı şiddətli bürküdən oyandı. Ağır hava və üfunət nəfəs almağı çətinləşdirirdi. Göz qapaqlarını çətinliklə aralayıb, gözlərini əlləri ilə ovuşduran Türkmənbaşı qaranlıq və havalandırılmayan bir məkanda olduğunu anladı.
“Bura haradı alə?”
Bədənini hərəkət etdirən Sərdar əmin oldu ki, əl və ayaqları işlək vəziyyətdədir. Qollarını aralamaq istəyəndə isə həddindən artıq dar, taxtadan düzəldilmiş bir qutunun içində olduğunu başa düşdü. Dirsklərini taxta divarlara dirəyən Saparmurad ayağa qalxmağa çalışdı, lakin başı ilə sərt bir cismə möhkəmcə vuraraq, gözlənilməz ağrıdan “s…m” deyib, təzədən uzandı.
Qüdrətli Sərdarın sol qolunda “A.Lange & Söhne” markalı saat vardı. Saatın düyməsini basaraq işığını yandırdı. Tarix 22.12.2006, saat isə 3 idi. Təəssüf ki, Türkmənbaşı gündüz, yoxsa gecə olduğunu müəyyən edə bilmirdi. Gözlərini yumub fikrə daldı.
***
Son günləri çox yaxşı xatırlayırdı. Ağır xəstə idi və bilirdi ki, hər an ölə bilər. Ona görə də miras işlərini tezbazar bitirmək, hakimiyyəti oğluna ötürmək üçün tələsməliydi. Tələsmişdi də. Bəs sonra? Burada xatirələr yox olur, hafizəsində boşluq yaranırdı…
İndi o, bu qəribə və qaranlıq yerdə uzanıb.
“Nə isə. Burdan çıxmaq lazımdır”.
Olduğu yeri müayinə edən Sərdar, tabutda uzandığını anladı. Deməli ölüb? Necə, nə vaxt? Ya da ölməyib, diri-diri basdırılıb. Xeyr, müsəlman adətlərinə görə onu tabutda basdırmazdılar. Deməli o, torpağın altında deyil. Bəs hardadır? Əşi, bunun nə əhəmiyyəti var axı? Buradan çıxış yolu tapmaq lazımdır. Vəssəlam!
Əlləri ilə bir daha divarları yoxladı. Hiss olunurdu ki, tabut çox keyfiyyətli və möhkəm hazırlanıb. Əlləri və ayaqları ilə tabutun müxtəlif yerlərinə zərbələr endirməyə başladı. Təpiyinin dəydiyi yerlərdə laxlama hiss olunmasa da, Sərdar təslim olmurdu – elə hey təpikləyirdi. Bir müddət sonra cırıltı səsi eşidildi. Mıxlardan biri axır ki, boşaldı və tabutun ayaq tərəfində əl boyda dəlik açıldı. Sərdar bu kiçik qələbədən ruhlanıb təpikləməyə davam etdi. 5 dəqiqə sonra tabutun sağ divarı gurultu ilə qopub yerə düşdü, baş tərəfi yana əyildi və bu vəziyyətdə asıla qaldı. Türkmənbaşı tabutun qapağını da asanlıqla itələyərək onu yerə atdı, özü də ayağa qalxdı.
Zülmət qaranlıqdan ətrafda heç nə görünmürdü. Olduğu yeri kor-koranə müayinə etməyə başladı. Bir-iki dəqiqə sonra təxminən 3 kvadrat metrlik yerdə olduğunu başa düşdü. Tavanın hündürlüyü isə 2 metrə yaxın olardı. Dörd tərəf kərpic divarlarla hörülmüşdü. Burada nə bir qapı, nə pəncərə, nə də havalandırma dəliyi yox idi.
Ruhdan düşən Türkmənbaşı, tabutun qapağına oturub hönkürtü ilə ağlamağa başladı. Aciz vəziyyətə düşmüşdü. Bir qədər sonra baş ağrısı və şiddətli aclıq hiss etməyə başladı. Bir yandan da dolmuş sidik kisəsi qasığına güclü təzyiq edirdi.
“Burda necə işəyim axı? Qapı da yox, pəncərə də!..”
Lakin başqa yolu yox idi. Tabutun qapağından qalxan Sərdar, otaqdakı künclərdən birinə yaxınlaşdı və doyunca işədi. Sidik kisəsini rahatladan Türkmənbaşı, tabutun yanına qayıtdı.
“Nəsə eləmək lazımdır… belə olmaz…”
Cibini eşələdi və… çox qəribədir – kibrit qutusu!
“Axı mən siqaret çəkmirəm. Bunu cibimə kim qoyub?”
Sevincindən çöhrəsini təbəssüm nurlandırdı. İşığa çox böyük ehtiyacı varıydı. Qutu dolu olmasa da, içində on-on beş kibrit olardı. Onlardan birini alışdırdı. Nəfəsini də saxladı ki, Allah eləməmiş kibrit hədər olar.
Sərdarın kibrit işığında gördükləri, bayaq apardığı manual müayinə zamanı yaranan təsəvvürlə örtüşürdü – çılpaq kərpic divarlar, soyuq beton döşəmə, iki metr hündürlükdə tavan, yerdə sınıq tabut… Kibritin alovu Türkmənbaşının barmaqlarını yalamağa başlayanda o, “ay bləd” qışqıraraq, çöpü yerə tulladı. Otaq yenidən qaranlığa qərq oldu.
Türkmənbaşı bir kibrit də yandırdı və araşdırmalarına davam etmək üçün sağa addım atanda ayağı sərt bir cismə toxundu. Cisim beton döşəmənin üstünə düşüb cingildədi. Ayaqlarının altına baxan Sərdar, uzun bir ling gördü. Lingin üstündə qurumuş sement parçaları varıydı. Tapıntısına sevinən Sərdar:
“Yəqin fəhlələr qoyub gediblər” düşündü.
Lomu yerdən qaldırıb var gücü ilə divara vurmağa başladı. Üçüncü zərbədən sonra kərpiclərdən biri qopub yerə düşdü. Türkmənbaşı daha bir kibrit yandıraraq, açılan deşikdən içəri baxdı. Öz otağı ilə eyni ölçülərdə olan qonşu otaqda qeyri-adi heç nə, hətta tabut da gözə dəymirdi.
Sərdar qonşu otağa keçməkdən ötrü, bədəninin ölçüsündə dəlik açana qədər, linglə divara zərbələr endirdi və sonda məqsədinə çatdı. Budur! Artıq onun bir yox, iki otağı var. Birincisində işədiyinə görə, Sərdar buranın tualet olmasına qərar verdi və tabutunu, daha doğrusu “çarpayısını” ikinci otağa sürüyərək, buranı yataq otağı elan etdi.
***
Boğazı susuzluqdan qurumuş, özü də yamanca acmışdı. Başa düşürdü ki, belə getsə gücünü büsbütün itirəcək. Odur ki, tələsmək lazımdır. Lomu götürüb yataq otağının divarını deşməyə başladı. Divardan bir kərpic düşəndən sonra, Sərdar spesifik qoxu hiss etdi. Belə çıxır ki, qonşu otaqda yeməli nəsə var. Özü də, bu yeməli şey hər nədirsə yaman kiflənib, qıcqırıb və iylənib. Ürəyi qalxdı. Lakin başqa yolu yox idi – Sərdar acından ölürdü.
Nəhayət, üçüncü otağa da keçməyə müvəffəq olan Sərdar, burada qoxunun mənbəyini axtarmağa başladı. Birdən damcı səsi eşitdi. Damcılar “pırt” səsi ilə beton döşəməyə çırpılırdı. Sərdar səs gələn tərəfə yönəldi. Bəxti gətirmişdi – tavanla divar arasındakı çatdan, su sızırdı. Sərdar ağzını iri açaraq, damcıların altına tutdu. Damcılar düz ağzına düşsə də, sızıntının tezliyi xeyli aşağı idi deyə, susuzluğu keçmirdi. Bu dəfə iki ovucunu suyun altına tutdu və su dolduqca, acgözlüklə içdi. Su içmə prosesi uzun çəkdi – düz bir saat sonra Sərdar susuzluğunun yatdığını hiss etdi.
“İndi də yemək tapmaq lazımdır”.
***
Çürümüş, iylənmiş ət qoxusu bayaqdan Sərdara dinclik vemirdi. Ağır lomu əlinə göürüb var gücüylə duvara vurdu. Hər zərbədən, hər düşən kərpicdən sonra, qoxu daha da şiddətlənirdi. Budur, artıq dəlikdən keçmək olar.
Kibriti qalmamışdı deyə, otağı əlləri ilə yoxlamağa başladı. Ürəyi bulanırdı. Sonda, otağın tən ortasında ayağı nəyəsə ilişdi. Əlini o əşyanın üstünə qoydu… diksindi. Bu, tabut idi və üfunətli qoxu tabutun içindən gəlirdi. Sərdar tabutun qapağından tutub var-gücü ilə dartmağa başladı. Qapaq təslim olmurdu. Sərdar lingi qapaqla tabutun arasına soxub qarmağa başladı. İki dəqiqə sonra, ağır qapaq tappıltı ilə yerə düşdü.
Otaq işıqlı olsaydı, çox güman ki, dəhşətli mənzərədən Sərdarı qusmaq tutardı – çürüməkdə olan cəsədin saçdığı kəmşirin, iyrənc qoxu cəsədin vahiməli görüntüsü ilə ahəng yaradırdı.
“Görəsən kimin meyididir?” – Sərdar ögüyərək düşündü.
***
Əlacı qalmamışdı. Yeməsəydi, acından öləcəkdi. Əlini tabutun içinə saldı və ölünün qolundan tutdu. Cəsəd artıq çürümüşdü deyə, Sərdar yüngülcə dartan kimi, qol çiyindən qoparaq onun əlində qaldı. Nəfəs almamağa çalışaraq, Sərdar qolun üstündən çürümüş pencək və köynək parçalarını təmizlədi. Qolun sahibi təxminən bir ay, ay yarım əvvəl ölmüş olardı. Dirsək hissəsində ət tamam çürümüşdü, oynaq sümüyü üzə çıxmışdı. Yaxşı ki, zil qaranlıqda bunların heç birini Sərdar görmürdü.
Çiyinə yaxın hissədə salanan ət parçasını qoparıb ağzına yaxınlaşdırdı. Çeynəməyə başladı. Qoxusu dəhşətli, dadı iyrənc idi. Qusmağı gəlsə də, aclıq hissi bu refleksi üstələyirdi. Sərdar çətinliklə çeynəyirdi. İkinci tikəni isə çeynəmədən, bütov uddu. Mədənin içində azğınlaşan şirə, vulkanın ağzından çıxmağa can atan lava kimi qida borusunu, qırtlağı dağıdırdı.
5 dəqiqə sonra, qoldan yalnız sümük qalmışdı. Sərdar sümüyü də tər-təmiz gəmirib onu bir neçə dəfə yaladı və otağın küncünə vıyıldatdı. Doymamışdı, yenə yemək istəyirdi, hətta ikinci qolu, ya da ayaqlardan birini yemək barədə düşündü. Amma bilirdi ki, bu günün sabahı da var. Buradan çıxmaq üçün daha nə qədər divar sındırmalı olacaq – məlum deyil. Bəlkə on, iyirmi, otuz, bəlkə də qırx? Elə isə cəsədə qənaət etmək lazımdır.
Sərdar üfunətli otağı tələm-tələsik tərk edərək, yataq otağına, tabutun yanına qayıtdı, qapağın üstünə oturdu. Sözsüz ki, məişət şəraiti yaxşılaşmışdı – çarpayı yerinə tabut, yorğan yerinə tabutun qapağı, yataq otağının yanında tualet. Bayaq cəsəd yediyi otaq isə, yeməkxana olacaqdı. “Orda su da axır” fikirləşdi.
“Bir dənə də qız olaydı indi…”
Sağlığında (daha doğrusu diri-diri basdırılmamışdan əvvəl) yatdığı qadınları xatırladı.
“Eybi yox. Bir az yatım dincəlim, təzə otaqlar taparam.”
Düşündü ki, otaqların birində qadın meyidi tapsa, əvvəl onunla sevişər, sonra da yeyər.
***
Sərdar yuxuda prezident sarayındakı eyş-işrət məclislərindən birini görürdü. Stolun tən ortasındakı iri qızıl sinidə, mitinqdə həbs olunan gənclərin içalatından hazırlanmış kabab varıydı. Prezident aparatının rəhbəri Amangəldi, DİN naziri Dılqantulu, FHN naziri Bardamqulu və digər vəzifəli şəxslər içalat kababını acgözlüklə ağızlarına təpirdilər. Araq sel kimi axırdı. Birdən hamı yediyini qaytarmağa başladı.
Əvvəl Amangəldi Dılqantulunun üstünə qusdu. Sonra Dılqantulu Bardamqulunun başına qusdu. Bardamqulu nəqliyyat naziri Xojagetdinin yaxasına qusdu. Xojagetdi isə Sərdarın qucağına qusdu. Sərdar əsəbləşib Xojagetdinin sifətinə, ağzının içinə qusdu. Birdən Amangəldi ayağa qalxıb nəsə qışqırmağa başladı. Hamı gördü ki, onun bir qolu yoxdur, obiri əlində isə tər-təmiz yalanmış, par-par parıldayan qol sümüyünü tutub, Sərdara tərəf silkələyir.
“Sən mənim qolumu yemisən alçaq!? Mənim qolumu!? Bu dəqiqə sümüyü sənə soxacam!”
Amangəldi əlində sümüklə Sərdarın üstünə cuman kimi, Sərdar yerindən götürülüb prezident sarayının dəhlizlərində qaçmağa başladı. Qaçdıqca halı pisləşirdi. Yaman pisləşirdi. Nəfəsini dərmək üçün ayaq saxladı və yaşıl-sarı rəngdə qatı mayeni, bahalı Aşxabad xalçasının üstünə ifraz etdi. Sonra yenə qusdu. Sonra yenə… Yenə…
Hövlnak yuxudan oyandı. Tər-su içində idi. Qusmağı gəlirdi, başı fırlanırdı. Üstü yapışqan mayeyə bulaşmışdı – deməli yuxuda doğrudan da qusubmuş. Ayağa qalxdı. İçi od tutub yanırdı. Yediyi çürümüş cəsəd mədəsini dağıdırdı. Qaynayaraq boğazına qədər qalxan axının qarşısını almaq iqtidarında deyildi. Əyilib tabutun içinə iki ağız qusdu. Hiss edirdi ki, gücü onu yavaş-yavaş tərk edir.
“Amangəldinin ətindən zəhərlənmişəm…” – Türkmənbaşı yenə qaytardı. Zağ-zağ əsirdi. “Hansı ağılla bu oğraşın qolunu yedim? Mənim ağzımı s…”
Taqəti qalmamışdı. Təzədən tabuta, qusmağın içinə uzandı. Beşcə dəqiqə sonra, qızdırma içində alışıb-yanan Sərdar qışqır-bağırla sayıqlamağa başladı. Bədəni 380 volt gərginliyin altındaymış kimi titrəyirdi. Əvvəl altına batırdı, sonra işədi.
Böyük Sərdar, əbədi prezident, sabitliyin qarantı, dahi rəhbər Niyazov Saparmurad Türkmənbaşı öz tabutunda – qusmağın, nəcisin, sidiyin içində ölürdü. O, gözlərdən uzaq, qaranlıq bir hücrədə can verirdi. Qonşu otaqda isə, iki saat əvvəl qolunu yediyi aparat rəhbəri Amangəldinin naqis cəsədi uyuyurdu. Sərdarın huşu tədricən yox olurdu. Ağrılar azalmış, qızdırması düşmüşdü və o, sadəcə olaraq səssiz-səmirsiz ölürdü.
Son nəfəsini verməmişdən qabaq, gözünə görünən səhnə isə bu oldu:
Bir qolu olmayan Amangəldi, obiri əlində par-par parıldayan qol sümüyünü tutub, Sərdara tərəf silkələyir və qışqırır:
“Sən mənim qolumu yemisən alçaq!? Mənim qolumu!? Bu dəqiqə sümüyü sənə soxacam!”
Əli Əkbər
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı və ya … ?
Dubai dedikdə orta-statistik Azərbaycanlının ağlına həmən ucu-bucağı olmayan ticarət mərkəzləri gəlir. Doğrudan, Dubai-a gedib o əfsanəvi ticarət mərkəzlərini gəzməmək günah olardı.
Dubai ticarət mərkəzləri özü-özlüyündə böyük və tükənməz bir dünyadır — bütöv günlərimi sərf etdim, amma nə Dubai City Mall-ın, nə Dubai City Center-in, nə də ki, Dubai Festival Center-in sonuna gedib çıxa bilmədim. Özü də hər birində dəfələrlə oldum. Miqyası təsəvvür edin — bizim görməmişcəsinə ağzı sulu və harda gəldi reklam etdiyimiz Park Bulvar adi Dubai City Mall-ın yanından ən azından 1000 dəfə kiçikdir. Deyərdim Mall-ın elə bir seksiyası Park Bulvar boydadır. =)
Şəkildə — Ticarət mərkəzlərinin nisbətən kiçiklərindən sayılan Festival Center-in 100-lərlə olan xollarlarından biri.
Dubai Ticarət Mərkəzləri tək miqyası ilə seçilmir — onlar insan qabiliyyətinin böyük əsərləridir — hər birinin özünə məxsus memarlığı, daxili tərtibatı, təmizliyi, səliqəliyi göz oxşayır. Bütün dünya brendləri bu kimi mərkəzlərdə özlərinə yer etməyə çalışır. Burada siz Ferraridən tutmuş Bvlgari-yə kimi dünya brendlərini görə bilərsiniz.
Şəkildə — Dubai Ticarət Mərkəzləri o qədər böyükdür ki, hər seksiyanın sonunda bir böyük incəsənət əsəri olur. Bu fontan kimi.
Şəkildə — və hətta içində yırtıcı akulalar üzən nəhəng akvariumlar…
Gold. Dubai-a gələn Azərbaycanlının işlətdiyi ilk söz. Elə yəqin ona görədir ki, nəhəng qızıl mərkəzlərində analoqu olmayan sayda müşahidə kameralarına rast gəlinir. =)
Onu da qeyd edim ki, Dubai-da satılan qızıl-brilyant həqiqətən göz oxşayır. Onları gördükdən sonra bizim Mərkəzi Univermaqda “brilyant” adıyla satılan daşların adi şüşə olmasına əmin olursan. Nə yazıqlar ki, bizdə zinət əşyaları belə saxtadır…
Şəkildə — Adətən təhlükəsizlik səbəbindən müşahidə kameralarının şəklini çəkməyə icazə vermirlər, amma bu dəfə çəkə bildim. Bax və təəccüblən! Şəkildə hələ mən bütün kameraları qeyd etməmişəm. =)
Ümumiyyətlə, Ticarət Mərkəzlərində fotoaparata gəzən şəxsə biraz şübhəli baxırlar, səbəb — şəkilləri çəkib, sonra malların plaqiat edilməsindən çəkinirlər. Plaqiatdan söz düşmüşkən:
Şəkildə — Bəs sizin Bakıda Dubai binalarından bəsitcəsinə plaqiat edilimş 5 ulduzlu eviniz varmı?! =)
Bir şeyə də fikir verdim, Dubai-da normal səviyyəli adam özünə sığışdırıb gedib McDonalds və digər fastfood kafelərdə yemək yeməz, oralar qara millətin məskənidir. Bizdə isə bunun tam əski müşahidə edilir.
Şəkildə — Korobka-korobka “Niaqrası” var ərəblərin. =)
Bu günlük də bu qədər. Davamını gözləyin. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Dubai. Azərbaycan gəncinin qeydləri…
Dubai müxtəlif xalqları, ənənələri özündə birləşdirən böyük meqapolisdir. Müxtəliflik, rəngarənglik hər şeydə hiss olunur — insanların görünüşü, davarınışından tutmuş şəhərin memarlıq üslubuna kimi.
Şəkillərə böyük həcmdə baxmaq üçün mouse-la üstündə tıklayın.
Şəkillərdə — şəhərdə eyni üslubda tikilmiş məsçidlərə rast gəlmədim, hər biri görünüşcə müxtəlif idi.
Müxtəlif demişkən — burada bizimkilər də özlərinə yer ediblər. Hər zaman olduğu kimi də əsasən restoran və alış-veriş (hər iki mənada) sektorunda.
Şəkildə — Azərbaycanlılara məxsus “Baku Caspian” restoranıdır.
Şəkildə — Anardan saat biznesi. =)
Ümumiyyətlə, bizimkilər Dubai-da yaşayan əhalidə elə təəsurat yaradıblar ki, onlar bizi rus hesab edir. Dəyəndə ki, biz türkük, təəccüblənirlər.
Şəkildə — Ərəblər “Azəri” dilini öyrənməyə can atırlar. Dilimizə “Azəri” dilinin yad olduğu kimi, dərsliyin üstündə əsk olunan rus qızın da yadlığı qeyd etmək istərdim.
Bizimkilər alış-verişlə məşğul olduğu zaman, bədnam qonşularımız ermənilər burada təbliğatla məşğuldurlar. Dubai-a Yerevandan ayda cəmi 2 dəfə təyyarə uçmasına baxmayaraq (müqaisə üçün Bakıdan hər gün ən azı 2 təyarə uçur), adi suvenir mağazasıda erməni təbliğatına rast gəlmək olur. Ermənilərin Dubai-da hələ bir kilsələri də var, daha birini (!) də yenicə tikməyə başlayıblar.
Şəkildə — Ermənistanı təbliğ edən suvenirləri bütün aidiyyəti mağazalardan əldə etmək olar. Azərbaycana aid nə qədər bir şey gəzsəm də tapmadım. Elə ona görə bizlərdən söz düşəndə ərəblərin yadına ya “gold” düşəcək, ya da “yeah, girls, girls”… Əfsuslar.
Bədnam qonşular demişkən. Ruslar da burada böyük bizneslə təmsil olunurlar.
Şəkildə — Rusiyanın mobil operatoru Beeline da Dubai-da fəaliyyət göstərir.
Şəkildə — Ortastatistik ərəb mağazasında məşhur rus yazıçısı Maksim Qorkiydən sitat. =)
Bu günlük də bu qədər. Davamı üçün bloqu izləyin. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Dubai. Azərbaycan gəncinin qeydləri…
Əslindən bu yazını Bakıya dönərkən Dubai beynəlxalq hava limanında yazmağa başladım. Hər tərəfim azərbaycanlı idi, bu azmış kimi informativ tabloda dönəcəyim doğma şəhərin adı da — Haydar Aliyev kimi göstərilmişdi. Sanki Bakıdaydım. =)
Dubai-a daxil olar-olmaz diqqətimi ilk çəkən məqam — hər tərəfin ideal təmiz olması idi. Bunu hər yerdə müşahidə etmək olur — böyük quruculuq işlərinə baxmayaraq, yollarda toz, palçıq, adət etdiyimiz analoqu olmayan çuxurlara rast gəlmək mümkün deyil. Bütün yollar, körpülər, binalar yaşından və görünüşündən asılı olmayaraq təmiz və baxımlı saxlanılır. Burada həmçinin, siz balkonlardan asılmış pal-paltar, peyk antenalarını görməzsiniz. Hər-halda mən orada olduğum müddətdə bir dəfə də olsun belə bir halın şahidi olmadım.
Şəkillərə böyük həcmdə baxmaq üçün mouse-la üstündə tıklayın.
Şəkildə — Adi yaşayış binası. Nə asılmış pal-paltar var, nə də ki peyk antenaları.
Şəkildə — Bütün yollar boyu kanalizasiya sistemi qurulub, hərçənd Dubai-da ildə 1-2 dəfə yağış ya yağa, ya da yağmaya. Bizimkilər üçün böyük örnək.
Dubai-da digər diqqətimi çəkən məqam — insanların qanunlara olan hörmətidir. Bu əsasən də gündəlik həyatda hiss olunur. Məsələn, heç bir piyada müəyyən edilməmiş yerdən keçməz (əlbətdə ki, əgər o Azərbaycandan gəlmə deyilsə), taksi sürücüsü isə müəyyən edilmiş yerdən kənar öz taksisini saxlamaz və ya heç kəs maşınıyla yol boyu çəkilmiş xətləri tapdalayıb qırmızı işıqdan keçməz. Özü də bu hal yalnız yerli (burada onlara lokal deyilir) əhaliyə aid deyil, qayda-qanunu gəlmələr də gözləyir. Yollarda 2-3 dəfə qayda pozuntusunun şahidi olduq, təsəvvür edin, ikisində sürücü azərbaycanlı çıxdı. =) Ümumiyyətlə, burada qayda pozanlara qarşı sosial qınaq var, onlar qanacaqsız, mədəniyyətsiz kimi qəbul edilir. Əfsuslar olsun, amma bizdə bunun tam əksidir — qayda pozmaq “bomba oğlan”-lıq sayılır. Günah bizim özünü ifadə etmə və cılızlıq kompleksimizdədir.
Dubai-da sərnişin daşıma sistemi də mükəmməl təşkil olunub. Avtobusun sərnişinin istəyi ilə harda gəldi saxlaması fantastik olay kimi görünür. Burada avtobusların dayanması üçün xüsusi ayrılmış dayanacaqlar var və bu dayancaqların sayəsində sərnişin götürən avtobuslar heç bir halda yol ilə hərəkət edən digər avtomobillərin gedişatına maneə olmur. Bizdə 3 sıra dayanıb bütün yolu tutan avtobus sürücülərinin (onlara sürücü demək olarsa) gözlərindən iraq…
Şəkildə — Əksər avtobus dayanacaqları kondisionerlə təhciz olunub.
Şəkildə — Taksilər bizdə biznes klas avtomobillər hesab edilən Toyota Camry və Hyundai Sonatadır.
Şəkildə — Azərbaycan taksi sürücülərinin arzusu — Dubai-da taksiyə minmək üçün bəzən növbəyə durmalı olursan.
Dubai metrosu baxımlı və müasirdir. 2 il ərzində ərəblər 30-dan (!) çox stansiya tikib, təhvil veriblər. Bax buna deyərəm analoqu olmayan inkişaf! Görəsən Tağı müəllimin bundan xəbəri var?! =)
Şəkillərdə — Dubai metrostansiyaları bir-birinə bənzəyir, amma buna baxmayaraq çox proqressiv və müasir görünüşləri var.
Şəkillərdə — həqiqi “analoqu olmayan” quruculuq işləri gecələr də davam edir.
Bu günlük bu qədər, davamı (davamları) mütləq olacaq. Bloqu izləyin. 😉
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Dubai. Azərbaycan gəncinin qeydləri…
Gürcüstan. Azərbaycanın bu dövlətə daim yardımçı olması, hər sahədə dəstəyi heç kimə sirr deyil. Bəs onların bizə münasibəti necədir? Bizim kimi onlar da ifrat tolerantlıqdan əziyyət çəkirlərmi? Müşahidələrim onu göstərir ki, YOX. Gürcülər həddən artıq milliyətçi bir xalqdır və onlar nömrə bir düşmənləri kimi də məhz türkü görürlər. Ola bilsin indi siyasi oyunlarda ölkə türkyönümlü yol tutulub, amma bu məcburiyyətdir — gürcülər yerə-göyə sığmayan təkəbbürləri ilə artıq bütün qonşularla düşməndirlər + qərbə inteqrasiya istəyi.
Təkəbbür. Gürcülər kimi özlərindən razı, özlərindən başqa heç kimi qəbul etməyən (yəhudilər onların yanında günahsız uşaqlara bənzəyir) ikinci bir xalq görmədim. Hətta farsları belə öz təkəbbürləri ilə geridə qoyurlar. Bu təkəbbür hər yerdə hiss olunur — adi gürcü restoranında gürcü ofisiantın davranışından tutmuş, siyasi oyunlarına kimi.
Belə olmasaydı, Azərbaycanın hesabına rus ayısının cəngindən qurtula bilən gürcü xalqı öz müsəlman təmsilçilərini (Azərbaycan türklərini) Bakıda yerləşən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsindən ayırmaq eşqinə düşməzdi. Belə ki, bu günlərdə gürcüləşmiş türklər vasitəsilə Gürcüstan Müsəlmanları Idarəsi yaradılıb (Azadlıq qəzetinə istinadən yazıram). İdarənin yaradıcısı kimi vəzifə və şəxsi ambisiyaları hər şeydən üstün tutan Gürcüstan parlamentinin deputatı Azər Süleymanov və Kvemo-Kartli (Borçalı) qubernatorunun müavini Hüseyn Yusifovdur. Gürcülərin sevdası Gürcüstanda yerləşən bütün məsçidləri, dini qurumları Qafqaz Müsəlmanları Idarəsindən alıb bu qondarma quruma verməkdir. Sözsüz, bunun əsas məqsədi Azərbaycanın orada yaşayan türklərə təsir dairəsinin kiçiltmə istəyidir. Allah heç sevdalarına çatdırmasın.
Bu azmış kimi, dünən (Armtoday xəbər verir) Gürcüstan Leyborist Partiyasının sədri Soso Şatberaşvili Bakıdakı gürcü səfirinin geri çağrılması ilə bağlı iddia qaldırıb. Öz iddiasını əsaslandıran gürcü Şatberaşvili deyib ki, sitat — Azərbaycanda Sainqilo bölgəsində (Qax-Zaqatala zonasına gürcülərdən qondarma ad) gürcülərə öz dilləridə danışmağa, gürcü soyadları daşımağa qadağa qoyulub, gürcü kilsələri, məktəbləri, mədəniyyət mərkəzləri bağlanılır, amma bizim səfir buna reaksiya vermir.
Havalanmış gürcü sayaqlamasını belə bitirib — Azərbaycan Alazani (bizim Qanıx çayı) çayının yerdəyişməsi nəticəsində Gürcüstanın torpaqlarını zəbt edib! Sitatın sonu. Xatırladım ki, bu gürcülərin Azərbaycan torpaqlarına ilk iddiaları deyil.
Bütün bu olaylara Azərbaycanlıların Borçalı bölgəsindən sıxışdırılmasını, Beynəlxalq qurumlarda Gürcüstanın bizə qarşı tərəfsizlik göstərməsini da əlavə etsək, Gürcüstan nəinki dost dövlət, Gürcüstan bizim üçün ermənidən də iddialı və təkəbbürlü bir qonşudur. Deyəsən öz əlimizlə (oxu — neftimiz, qazımız, işığımız, pulumuz) ilan böyüdürük. Psevdopatriotlarımız isə ağız dolusu Azərbaycan-Gürcü dostluğundan yazır, danışır.
Əlbətdə ki, indiki çətin bir dönəmdə durub Gürcülərlə dava etməyimiz də düzgün deyil, ehtiyyatlı siyasət aparmaq lazımdır. Digər tərəfdən ilanı öz əllərinizlə dirçəltməli deyilik. Dövlətin siyasətinə təsirimiz sıfır olduğundan, bir Azərbaycan vətəndaşı kimi gürcü iqtisadiyyatına kiçik də olsa xeyir verməkdən çəkinin. Bunun bir yolu var var — iqtisadi iqnor — restoranlarından tutmuş, marketlərimizdə satılan onların dadsız və sağlamlıq üçün ziyanlı şirələrinə, mineral sularına (bəli, Borjominin tərkibi — adi suya qatılmış SODA (!), xəbəriniz ola) kimi, bölgələrində istirahət etmək kimi istəklərdən vaz keçmək lazımdır.
Nəsə… Tanrı türkü qorusun!
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Gürcüstan — dost, yoxsa düşmən?!
Çoxdandır ki, baxdığım filmlərə dair fikirlərimlə bloqda bölüşmürəm. Ənənəni davam etdirək. =) Bu həftənin film porsiyasını qarşılayın —Битва за Лос-Анджелес (Battle: Los Angeles), Сказ о розовом зайце, Время ведьм (Season of the Witch), Исходный код (Source Code), Три дня на побег (The Next Three Days).
Инопланетное вторжение: Битва за Лос-Анджелес (Battle: Los Angeles)
Fantastika janrında çəkilmiş filmdir. Bu filmi torrent treklərdən həsrətlə yükləyib, həvəslə baxmağa başladım. Amma əfsuslar olsun, filmin süjeti ilk yarım saat maraqlı olsa da, qalan hadisələr sanki şablon üzrə cərayən edir. Güclə səbr edib axıra kimi baxmışam. Bu qədər effekt, bu qədər pulu mənasız və çox banal bir filmə xərcləyiblər. Aktyorların oyununa qiymətim isə — -150 (mənfi). =)
Ssenari haqda qısaca — guya planetimizə yadplanetlilərin gözü düşür. Hədəfləri isə sudur. Amma nədənsə insanları da öldürməyə başlayırlar, dığalar demişkən, əsl genosid törədirlər. Hər şey cəhənnəm, amma yadplanetlilərin o boyda texnoloji imkanları ola ola patron sayağı silahdan istifadə etməsi analoqu olmayan hadisələr silsiləsindəndir.
Özü kimi primitiv filmi fikirləşmək üçün gərək dərrakən ən azından amöb səviyyəsində ola. Bu fantastik göstəriciyə görə ssenaristləri yalnız alqışlamaq qalır. Başlarına dəysin.
Nə badə bu mənasız filmə baxasınız. Boş yerə vaxt itkisi olacaq.
Qiymətim isə 10 baldan 1 bal. 1 bal da ona görə ki, heç olmaya ilk dəqiqələrdə filmin baxımlı olmasına ümüd var idi…
**********************************************************************
Сказ о розовом зайце
Qazax arkadaşlarımızın filmidir. Açığı maraqlı bir şey gözləmirdim, amma əksi oldu. Əla ssenaridir. Filmin əsasında cəmiyyətdə hökm sürən sosial haqsızlıqlar barədə bir hekayə durur. Aktyorlar da normal oynayırlar. Filmdə yegənə xoşuma gəlməyən cəhət — həddən artıq pafosun olmasıdır — guya Alma-Ata Alma-Ata deyil, Nyu-yorkdur, bəşəriyyətin mərkəzidir. =)
Deməli bir kasıb tələbə qaqaş varlı birisi ilə dostluq edir. Tələbə varlının hesabına hər kəsi təəcübləndirməyə başlayır. Mənasız razborkalara Porsche və 10-larla boyunu yoğunla gedir. Qaqaş konkret havalanır. Amma bir gün varlı dostunun digər dostu bunların yanında özünü oldürür və hər şeyi atırlar artıq qazlanmış tələbənin üstünə.
Filmi qazax kinomotoqrafiyasının şah əsəri saymaq olar. 10 ballıq şkala ilə qiymətim 6 bal. Pafos, mafos. Qiyməti kəsməyimə səbəb odur.
**********************************************************************
Время ведьм (Season of the Witch)
Filmin baş qəhramanı sənətinə hörmət etdiyim aktyorlardan olan Nicolas Cage-dir. Filmin adından da bəlli olduğu kimi fantastik janrda çəkilib. Əla tərtib edilmiş realist 3D səhnələr var. Qrafikaya söz ola bilməz. Elə ssenari də qənaətbəxşdir, amma nə yazıqlar ki, artıq bu kimi filmlər zəhləmizi töküb. Yazıq Nikolas gözəl aktyor rolu ilə var gücü ilə filmi xilas etməyə çalışsada, alınmır.
Orta əsrlərdir. İnkvizisiya bir neçə qadını ifritəlikdə ittiham edib edam edir. Amma iş elə gətirir ki, dini ayinləri bitirmədən onları suya atırlar. İftitələrə də elə bu lazım idi. Onlar dirilib, dini ayini sona çatdırmaq üçün hadisə yerinə gələn keşişi o biri dünyalıq edirlər. Nəsə. Sonra süjet dəyişir. Səlib yürüşlərindən qayıdan 2 cəngavərə günahlarını yumaq üçün yeni tapşırıq verilir. Bir azyaşlı ifritə qadını çatdırmalıdırlar müəyyən yerə. Sən demə bu ifritə və ilk baxışdan çox sadəlövh görünən bu qız iblisin özü imiş.
Əla effektləri bir daha qeyd etmək istəyirəm. Kinoteatrda bu film ümumiyyətlə super görünür.
Qiymətim 10 ballıq şkala ilə 7 bal. Bu tip filmlər artıq ləzzət vermir.
**********************************************************************
Исходный код (Source Code)
Mənim yeni ən sevimli filmim. Film bir andaca baxılır. Bu da fantastika janrında çəkilmiş bir filmdir, amma Battle: Los Angeles-də fərqli olaraq mənasız ətdoğrayan (мясорубка) deyil. Bu film eyni zamanda öz romantikliyi, mənəvi mesajı, elmi əsaslanması, peşakar rejisor işi və aktyorların gözəl oyunu ilə seçilən bir filmdir. Ssenari hardasa “İnception” filmini xatırladır, amma bu film İnceptiondan daha baxımlı və maraqlıdır.
Ssenari demişkən — sürətli qatarda gedən birisi hiss edir ki, qatarda mövcud şəxs o özü deyil, sanki kiminsə bədəninə daxil olub. Elə hər şeyi aydınlaşdırmağa çalışır ki, birdən qatar partlayır… və o bunkerdə oyanır. Sən demə bu bunkerin özü gizli bir labaratoriyada yerləşir və o bunkerin özü də eyni zamanda mövcud deyil — artıq o biri dünyaya ayaqlayan birisinin xəyalıdır. Çətin oldu?! =)) Biraz aydınlıq gətirim. İnsan öldükdə, beyindəki neyronlarda müəyyən müddən aktivlik qalır + ömrünün son 8 dəqiqəsində baş verən hadisələr yaddaşda sanki video-kameraya çəkilmiş kimi həkk olunur. Gizli laborotoriya işçilərinin də məqsədi o son 8 dəqiqəni dəyişib, qatarı partladanı təyin etməkdir. Baş qəhraman hər şeyi dəyişdirir, amma gözlənilməz olay baş verir — bu dəyişmə nəticədə paralel dünya əmələ gəlir.
Filmə mütləq baxın. 10 ballıq şkala ilə 10 balın hər biri halaldır bu filmə!
**********************************************************************
Три дня на побег (The Next Three Days)
Russell Crowe-un filmdə baş qəhraman rolunu oynamasına baxmayaraq, filmə baxmağa nəsə həvəsim yox idi. Amma yaxın dostun filmi tərifləyib ssenarini qısa danışmasından sonra bu filmi qaçıra bilməzdim. Əla filmdir. Russell Crowe yenə də aktyor sənətinin ən parlaq nümayəndəsi kimi özünü təstiqlədi.
Ssenarini qısaca danışım — bir xoşbəxt və ortastatik ailədə xanım təsadüfən ölümlə nəticələnən oğurluq hadisəsinin şahidi olur. Amma xanımın sadəcə şahid olmasına rəğmən, bütün dəlillər cinayəti məhz onun törətdiyini göstərir. Nəticədə xanımı tutub, ömürlük həbs cəzası verirlər. Ərinin isə (Russell Crowe qəhramanı) həyati məqsədi xanımını türmədən çıxarmaq olur. Qanunlarda məyus olduqdan sonra o çox bir cəsur plan hazırlayır — xanımını türmədən qaçırma planı. Hər gün zəif yerləri tapmaq üçün türməni müşahidə edir. Edir, edir, edir… Ssenarini tam danışmayacam, amma filmə mütləq baxın.
10 ballıq şkala ilə qiymətim 8 bal. 2 balı kəsməyimə səbəb müasir filmlərin ayrılmaz tərkib hissəsi olan action səhnələrin həddən artıq az olmasına görədir.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Ən son izlədiyiniz film – 2
Cine-Alliance-dan Hollywood səviyyəli və ən əsası çox patriotik bir film-ithaf. Mütləq izləyin!
Əsasən də buna analoqu olmayan super-buper tollerant kosmopolitizmdən əziyyət çəkənlərin baxması məsləhətdir.
Mövzuya dair forumda müzakirələr ↓
Şəhiddik zirvəsi
Rubrika: Düşmənlər
Rubrika: Sözsüz
Rubrika: Tarixi sual